Międzynarodowy zespół naukowców, lekarzy z ośrodków na trzech kontynentach podsumował stan wiedzy na temat możliwości wykorzystywania nutraceutyków w leczeniu zaburzeń lipidowych. 

Pod pojęciem „zaburzenia lipidowe” kryją się najczęściej problemy ze zbyt dużym cholesterolem, jego frakcją LDL lub triglicerydami. Współczesna kardiologia wiąże odchylenia w zakresie tych parametrów ze zwiększonym ryzykiem rozwoju miażdżycy i chorób układu krążenia, stąd dążenia do ich redukcji w ramach profilaktyki chorób serca i naczyń. 

W teorii podstawą terapii zaburzeń lipidowych są zmiany stylu życia: zbliżenie diety do śródziemnomorskiej, ograniczenie spożycia tłuszczów zwierzęcych i cukrów prostych, schudnięcie, wzrost aktywności fizycznej, zaprzestanie palenia tytoniu i spożycia alkoholu. W praktyce nawet jeśli ktoś zdecyduje się przestrzegać tych zaleceń, osiąga redukcje co najwyżej kilkunastoprocentowe. To i tak przełoży się na prewencję powikłań krążeniowych, jednak nie satysfakcjonuje kardiologów. Ci często dążą do znacznie większych zmian w zakresie stężeń cholesterolu, i temu służy np. leczenie statynami, które jednak przez wielu chorych jest nieakceptowalne. Nawet w takiej sytuacji można próbować choremu pomóc, bo jeśli ktoś nie akceptuje leków syntetycznych, może nie mieć nic przeciwko naturalnym (mimo to autorzy zdecydowanie opowiadają się za ideą łączenia nutraceutyków z lekami hipolipemizującymi, a nie zastępowania jednych drugimi). Nutraceutyki wspomagające walkę z cholesterolem figurują zresztą od pewnego czasu w zaleceniach towarzystw kardiologicznych i w tym kontekście można powiedzieć, że znajdują się w akceptowalnym arsenale prewencji miażdżycy.  

Autorzy omawianej pracy poklasyfikowali nutraceutyki stosowane w tym kontekście klinicznym, dzieląc je na następujące grupy:

  • ograniczające wchłanianie cholesterolu w jelitach: sterole i stanole roślinne, błonnik rozpuszczalny, probiotyki;
  • hamujące syntezę cholesterolu w wątrobie (wbrew obiegowej opinii jest to główne źródło cholesterolu w organizmie): czerwony fermentowany ryż, czosnek, bergamotka, karczochy, polikozanole;
  • ułatwiające usuwanie cholesterolu z organizmu: berberyna, EGCG z zielonej herbaty, białko sojowe;
  • nutraceutyki o złożonych mechanizmach działania: kwasy omega-3 pochodzenia morskiego, spirulina. 

Autorzy proponują też konkretne skojarzenia w/w nutraceutyków z lekami, ich omówienie znajdzie zainteresowany czytelnik w materiale źródłowym. Warto podkreślić, że wszystkie wspomniane nutraceutyki mają oparcie w badaniach klinicznych, których spis również znajduje się w oryginalnym artykule. 

Na podstawie

Cicero AFG, Fogacci F, Stoian AP, Vrablik M, Al Rasadi K, Banach M, Toth PP, Rizzo M. Nutraceuticals in the Management of Dyslipidemia: Which, When, and for Whom? Could Nutraceuticals Help Low-Risk Individuals with Non-optimal Lipid Levels? Curr Atheroscler Rep. 2021 Aug 4;23(10):57. doi: 10.1007/s11883-021-00955-y. PMID: 34345932; PMCID: PMC8332568.