Nieprawidłowe wyniki lipidogramu, zwane zaburzeniami lipidowymi, a przez pacjentów identyfikowane najczęściej jako „zbyt duży cholesterol” bardzo często skłaniają lekarzy do przepisania statyn, leków hamujących endogenną syntezę cholesterolu. Część chorych obawia się jednak tych leków i chętnie wypróbowałaby alternatywne metody. Pytanie brzmi tylko, jakie. 

Naukowcy z Iranu dokonali przeglądu badań klinicznych, który pozwolił wskazać najskuteczniejsze produkty pochodzenia roślinnego służące do poprawy profilu lipidowego. Warto pamiętać, że do substancji o dużej skuteczności w obniżaniu triglicerydów (jedna z frakcji lipidowych osocza) należą  rybie kwasy omega-3, nieuwzględnione w tym przeglądzie z racji zwierzęcego pochodzenia. 

Wśród nutraceutyków roślinnych o największej skuteczności znalazły się:

  • olej słonecznikowy (redukcja całkowitego cholesterolu, frakcji LDL i triglicerydów o kilkanaście mg/dl);
  • olej ryżowy (wzrost stężenia tzw. dobrego cholesterolu, czyli frakcji HDL o ok. 7 mg/dl);
  • fitosterole (redukcja całkowitego cholesterolu, triglicerydów i LDL, tego ostatniego o przeszło 20 mg/dl);
  • zielona herbata (duży stopień redukcji niekorzystnych frakcji cholesterolu, rzędu 25-30 mg/dl); 
  • kurkuma, kurkumina i kurkuminoidy (efekt nawet większy niż zielonej herbaty, redukcja triglicerydów i LDL rzędu 35-40 mg/dl oraz wzrost frakcji HDL);
  • białka pochodzenia roślinnego;
  • migdały, orzechy (włoskie i ziemne), pistacje. 

Jest prawdopodobne, że łączenie różnych interwencji będzie działało addytywnie lub nawet synergistycznie. Warto zwiększyć aktywność fizyczną, choćby wprowadzając codzienne spacery, oraz unikać cukrów prostych (słodycze!) i alkoholu, to wraz z przytoczonymi na wstępie kwasami z rodziny omega-3 również poprawia stężenie frakcji lipidowych osocza, co powinno przełożyć się na zmniejszenie ryzyka sercowo-naczyniowego. 

Na podstawie

Adel Mehraban MS, Tabatabaei-Malazy O, Rahimi R, Daniali M, Khashayar P, Larijani B. Targeting dyslipidemia by herbal medicines: A systematic review of meta-analyses. J Ethnopharmacol. 2021 Jul 9;280:114407. doi: 10.1016/j.jep.2021.114407. Epub ahead of print. PMID: 34252530.