Anestezjolodzy ze szpitala Balcalı Uniwersytetu Cylicyjskiego w Adanie (Turcja) w elegancki sposób wykazali, jak na odczuwanie ostrego bólu wpływają dwa popularne suplementy: melatonina oraz witamina C. 

O tym, że melatonina czy witamina C mają właściwości przeciwbólowe, naukowcy sygnalizują już od jakiegoś czasu – opisywaliśmy nawet badania kliniczne wykazujące takie działanie witaminy C w chorobie zwyrodnieniowej kolana czy po złamaniach.

Tureccy lekarze postanowili sprawdzić, czy nutraceutyki te będą skuteczne w innym rodzaju ostrego bólu: tego wiążącego się z raną jamy brzusznej. Do badania włączono 165 dorosłych osób poddanych operacji brzusznej wymagającej znieczulenia ogólnego .Uczestników podzielono na trzy grupy, w zależności od otrzymywanej substancji: melatoniny w dawce 6 mg, witaminy C (doustnie!) w dawce 2 g lub placebo na godzinę przed zabiegiem. Przez 24 godz. od operacji monitorowano subiektywne nasilenie bólu, zużycie morfiny oraz innych leków przeciwbólowych (ból pooperacyjny zwalczano niezależnie od faktu przyjmowania suplementów, nikt nie pozbawił pacjentów narkotycznych leków przeciwbólowych!), a także nasilenie nudności i wymiotów.

W obu grupach stosujących aktywny suplement, niezależnie który, stwierdzono mniejsze zużycie morfiny niż w grupie placebo. Obie te grupy nie różniły się natomiast pod względem nasilenia bólu ani zapotrzebowania na leki przeciwbólowe (diklofenak), co sugeruje, że witamina C i melatonina mają podobną skuteczność przeciwbólową. Mniejsze natomiast było nasilenie nudności i wymiotów – najprawdopodobniej wynik mniejszego zapotrzebowania na narkotyczne leki przeciwbólowe (objawy te są ich częstym działaniem ubocznym).

Nie wiemy dokładnie, skąd działanie przeciwbólowe witaminy C czy melatoniny. Ta pierwsza wpływa na neurotransmisję dopaminergiczną i glutaminergiczną, być może również w obszarach odpowiadających za percepcję bólu, jest też antyoksydantem, który mógłby w teorii zmniejszać uszkodzenia tkanek związane z procesami gojenia się rany. Ta druga zwiększa poziom endorfin w mózgu, działając na przewodzenie bólu za pośrednictwem receptorów opioidowych (tych samych, do których przyłącza się morfina).

W badaniu wychwycono pewną ciekawą, choć dość oczywistą różnicę między badanymi suplementami – melatonina miała działanie sedatywne (uspokajające, usypiające), witamina C natomiast nie wpływała na funkcję czuwania.

Na podstawie

Bosn J Basic Med Sci. 2020 Feb 5;20(1):117-124. Comparison of the effects of preoperative melatonin or vitamin C administration on postoperative analgesia. Laflı Tunay D, Türkeün Ilgınel M, Ünlügenç H, Tunay M, Karacaer F, Biricik E.