Amerykańscy i brytyjscy naukowcy wykazali w badaniu klinicznym, że spożycie suplementu bogatego w polifenole jagód borówek przeciwdziała niekorzystnym zjawiskom metabolicznym po spożyciu modelowego „niezdrowego” posiłku. 

Do udziału w badaniu zaproszono chorych z zespołem metabolicznym (czyli współwystępującymi: nadciśnieniem tętniczym, otyłością, zaburzeniami lipidowymi i cukrzycą). Są to osoby z zaburzeniami metabolizmu oraz ich konsekwencjami klinicznymi, szczególnie zagrożone miażdżycą i jej powikłaniami. Antocyjaniny obecne w borówkach mają udowodnione działanie chroniące układ krążenia w dłuższej perspektywie, a autorzy postanowili natomiast zbadać, czy efekt ich podawania będzie widoczny tuż po spożyciu posiłku. 

Testowanym posiłkiem był wysokokaloryczny (blisko 1000 kcal) napój, bogaty w cukry proste i tłuszcze (zawierał też 18 g białka). Wraz z nim badanym podawano jagody borówki w postaci 26 g liofilizatu (odpowiednik szklanki świeżych borówek) albo placebo. Uczestnikom pobierano krew co pół godziny w pierwszych 3 godzinach od spożycia posiłku, następnie po 2 i 24 godz., przeprowadzono także dobową zbiórkę moczu i badania naczyniowe. 

Analiza wskazała, że dodanie suplementu z jagód borówek zaowocowało:

  • mniejszym stężeniem glukozy w okresie w 3 godz. po posiłku, choć przy wyższym piku;
  • mniejszym stężeniem insuliny;
  • poprawą stężenia cholesterolu we frakcji HDL i całkowitego stężenia cholesterolu.

Jak zauważają autorzy, to pierwsze w świecie badanie wykazujące efekt metaboliczny polifenoli z borówek u osób z grupy ryzyka bezpośrednio po posiłku. Wyniki wskazują, że regularne spożywanie antocyjanin obecnych w borówkach może redukować bezpośrednie, niekorzystne efekty metaboliczne złej (wysokokalorycznej) diety. 

W badaniu nie udało się natomiast wykazać korzystnych efektów naczyniowych, mimo że we wcześniejszych pracach obserwowane takie u zdrowych ochotników. Może to wynikać z uszkodzenia śródbłonka, nieodłącznego elementu zespołu metabolicznego, który nie jest w stanie zareagować już na pojawienie się we krwi polifenoli. Wskazywałoby to, że lata złej diety skutkują destrukcyjnym wpływem tkankowym jeszcze zanim pojawią się typowe objawy chorobowe. W takim stadium sama suplementacja może okazać się zbyt słabą interwencją – co zresztą jest typowym zjawiskiem. Suplementacja nutraceutyków może być dodatkiem do zdrowego stylu życia, ale nie zastąpi ani zbilansowanej diety, ani wysiłku fizycznego – oba te elementy mają absolutnie podstawowe znaczenie dla metabolizmu i zdrowia. 

Na podstawie

Curtis PJ, Berends L, van der Velpen V, Jennings A, Haag L, Chandra P, Kay CD, Rimm EB, Cassidy A. Blueberry anthocyanin intake attenuates the postprandial cardiometabolic effect of an energy-dense food challenge: Results from a double blind, randomized controlled trial in metabolic syndrome participants. Clin Nutr. 2022 Jan;41(1):165-176. doi: 10.1016/j.clnu.2021.11.030. Epub 2021 Nov 27. PMID: 34883305; PMCID: PMC8757535.