Taką nadzieję wyrażają chińscy naukowcy zajmujący się prewencją chorób przewlekłych. W niedawno opublikowanym artykule zwracają uwagę na specyficzne działanie witaminy D, które może pomagać hamować procesy prowadzące do rozwoju cukrzycy typu 1. 

Notabene znakiem naszych czasów jest, że w czasopiśmie poświęconym medycynie chińskiej Chińczycy omawiają działanie izolowanej substancji w duchu typowym dla farmakologii świata zachodniego. 

Witamina D w baniach eksperymentalnych zapobiega bowiem przedwczesnej śmierci komórek beta trzustki. Są to komórki wytwarzające insulinę, które w cukrzycy typu 1 (inaczej niż w drugim typie choroby) stają się z nie do końca jasnych przyczyn obiektem ataku ze strony układu immunologicznego. Cukrzyca typu 1 jest więc typowym przykładem choroby z autoagresji. Limfocyty naciekają trzustkę i uruchamiają w komórkach beta program prowadzący do kontrolowanej śmierci, czyli apoptozy. Ten właśnie proces hamuje witamina D.

Mamy dane z badań obserwacyjnych wskazujące, że u chorych na cukrzycę typu 1 stwierdza się niższe stężenia witaminy D niż u osób ogólnie zdrowych. Nie wiemy, czy ten niedobór leży po stronie przyczyn, czy może skutków cukrzycy (w teorii można przyjąć, że w stanie zapalnym w przyspieszonym tempie zużywane są zasoby witaminy D, co będzie prowadzić do niedoboru i w mechanizmie błędnego koła przyczyniać się do trwania stanu zapalnego).

Dane z niektórych (nie wszystkich) badań interwencyjnych sugerują z kolei, że suplementacja witaminy D może poprawiać parametry kontroli cukrzycy, takie jak glikemia na czczo czy poziom HbA1c (hemoglobina „obładowana” glukozą). Brak spójności wyników badań może zależeć od różnic między grupami (w tym różnic genetycznych), rodzaju zastosowanej witaminy D, dawkowania czy długości suplementacji (w badaniach, które dały korzystne wyniki, czas obserwacji liczył 3-4 miesiące). 

Konieczne są dalsze badania, które wyjaśnią wszelkie znaki zapytania. Warto jednak zwrócić uwagę, że w naszym kraju jesteśmy więcej niż narażeni na niedobór witaminy D i w chorobach o podłożu zapalnym, a taką jest cukrzyca typu 1, jest to główny nutraceutyk, którego przyjmowanie warto omówić z lekarzem. 

Na podstawie

Hu XB, Duan TT, Liu J, Zhu GL, Cao ZH, Feng SL. Effect of vitamin D supplementation on pancreatic β-cell destruction and type 1 diabetes. Chin Med J (Engl). 2020 Nov 4;134(1):41-43. doi: 10.1097/CM9.0000000000001239. PMID: 33395073; PMCID: PMC7862805.