Dwa niedawne doniesienia z prasy fachowej unaoczniają w spektakularny sposób właściwości przeciwwirusowe liści oliwki europejskiej [1].

Lekarze z Turcji i Iranu opisali w czasopiśmie poświęconym ciekawym przypadkom klinicznym pacjentkę, u której zmiany opryszczkowe w okolicy genitalnej wyleczyli maścią zawierającą ekstrakt z liścia oliwnego. 

Przyczyną zastosowania tego preparatu była oporność zmian opryszczkowych na acyklowir, lek powszechnie stosowany w tym wskazaniu. U pacjentki opryszczkę rozpoznano w oparciu o wyniki biopsji, test PCR i test serologiczny (wykonane z powodu niegojenia się zmian, które zresztą początkowo mylnie uznano za przetoki okołoodbytnicze).

Ponieważ nawet po rozpoznaniu opryszczki genitalnej wykwity skórne nie ustępowały, lekarze zdecydowali się przyrządzić 2% maść zawierającą ekstrakt z liści oliwki, standaryzowany na ilość głównej substancji czynnej, oleuropeiny. Maść aplikowano dwa razy dziennie. 

Liście oliwki europejskiej są znanym w tradycji medycyny ludowej basenu Morza Śródziemnego surowcem o własnościach przeciwdrobnoustrojowych. Wykazano, że jest skuteczna m.in. wobec herpeswirusów wywołujących opryszczkę. To dało uzasadnienie merytoryczne do próby zastosowania ekstraktu z liści oliwki w opisywanej sytuacji. 

Po 3 dniach od pierwszej aplikacji zastosowanej maści zmiany u pacjentki uległy wygojeniu i nie nawróciły w czasie 2 tygodni kontrolnej obserwacji. Autorzy zwrócili uwagę nie tylko na skuteczność, ale i na dobry profil bezpieczeństwa oliwki europejskiej i wskazują na potrzebę prowadzenia randomizowanych badań klinicznych z oceną tego surowca w opryszczce genitalnej. 

Miesiąc po tym artykule ukazały się rezultaty badania klinicznego [2], w którym co prawda stosowano maść z ekstraktem z liści oliwki europejskiej w opryszczce wargowej (a nie genitalnej), za to porównywano ją bezpośrednio z acyklowirem. W grupie stosującej ekstrakt z oliwki efekty leczenia były lepsze (w wielu aspektach, w tym nasilenia świądu, intensywności rumienia, krwawień) i szybsze. 

Na podstawie

1. Lorzadeh N, Kazemirad Y, Kazemirad N. Treatment of genital herpes using olive leaf extract. Clin Case Rep. 2020 Dec 29;9(2):986-989. doi: 10.1002/ccr3.3723. PMID: 33598284; PMCID: PMC7869380.

2. Toulabi T, Delfan B, Rashidipour M, Yarahmadi S, Ravanshad F, Javanbakht A, Almasian M. The efficacy of olive leaf extract on healing herpes simplex virus labialis: A randomized double-blind study. Explore (NY). 2021 Jan 29:S1550-8307(21)00004-5. doi: 10.1016/j.explore.2021.01.003. Epub ahead of print. PMID: 33541815.