Dieta bogata w błonnik jest ważnym elementem terapii cukrzycy, skutkuje wielorakimi korzystnymi zmianami w organizmie i co najważniejsze – zmniejsza ryzyko przedwczesnej śmierci chorych na cukrzycę. Takie wnioski przyniosła metaanaliza badań klinicznych przeprowadzona przez naukowców z University of Otago (Nowa Zelandia). 

Co istotne, nie wykryto, by któryś konkretny rodzaj błonnika miał przewagę nad innymi. Nie ma też znaczenia typ cukrzycy. Błonnik okazuje się wybitnie uniwersalnym nutraceutykiem o dużym znaczeniu, a największe korzyści odnoszą te osoby, które spożywają go najwięcej (albo przynajmniej średnie ilości). 

Metaanaliza obejmowała prace z udziałem chorych na cukrzycę obu typów, ze stanem przedcukrzycowym lub z cukrzycą ciężarnych. Interwencja za każdym razem polegała na zwiększaniu ilości błonnika w diecie, bez dodatkowych modyfikacji diety czy stylu życia. 

Obserwacje poczynione na przestrzeni blisko 9 lat wskazują, że codzienne spożycie błonnika w ilości 35 g pozwala uniknąć 14 zgonów na każde 1000 osób – w porównaniu ze spożyciem 19 g dziennie. 

Błonnik w dużej ilości poprawia parametry metaboliczne, takie jak:

  • parametry wyrównania cukrzycy:
    •   poziom hemoglobiny glikowanej HbA1c,
    •   glikemię na czczo, 
    •   stężenie insuliny, 
    •   insulinooporność tkanek mierzoną wskaźnikiem HOMA-IR,
  • profil lipidowy:
    •   całkowity cholesterol,
    •   stężenie cholesterolu we frakcji LDL,
    •   stężenie triglicerydów,
  • parametry antropomorficzne: masę ciała i BMI,
  • parametry zapalne (stężenie białka C-reaktywnego). 

Najlepsze dane na ten temat pochodzą z Europy, jest więc spora szansa, że w Polsce możemy się na nich oprzeć. Brakuje natomiast danych z obserwacji dłuższych niż rok – co oznacza dwie rzeczy. Pierwsza jest taka, że już po roku widać korzystne zmiany (np. zmniejszoną śmiertelność), druga najprawdopodobniej taka, że przy dłuższym stosowaniu błonnika efekty powinny być jeszcze lepsze. 

Chorzy na cukrzycę mogą skorzystać ze wzbogacenia diety w błonnik – konkludują autorzy, albo zwiększając jego spożycie o 15 g dziennie, albo osiągając 35 g dziennie. Pamiętajmy, że niewykluczone, a nawet dość prawdopodobne jest, że jeszcze większe spożycie przyniesie jeszcze większe korzyści – tylko nie dysponujemy jeszcze badaniami, w których to próbowano ocenić. 

Na podstawie

PLoS Med. 2020 Mar 6;17(3):e1003053. Dietary fibre and whole grains in diabetes management: Systematic review and meta-analyses. Reynolds AN, Akerman AP, Mann J.