Zadziałała w SM

Suplementacja spiruliny zmniejszyła markery zapalne i poprawiła jakość życia związane ze sferą fizyczną i poznawczą u pacjentów z rzutowo-remisyjną postacią stwardnienia rozsianego. 

Jest to najczęstsza (w momencie rozpoznania) postać stwardnienia rozsianego. Cechuje się wyraźnymi rzutami (okresami szybkiego nasilenia się objawów), występowaniem okresów remisji (w których objawy cofają się – częściowo lub całkowicie) i brakiem postępu choroby w okresach remisji. 

Stwardnienie rozsiane (SM) jest przewlekłą chorobą z autoagresji, w której układ odpornościowy atakuje osłonki mielinowe aksonów, prowadząc do demielinizacji i uszkodzeń nerwów. Na poziomie biochemicznym ważne znaczenie mają procesy związane z reakcją zapalną oraz nasilonym stresem oksydacyjnym. Spirulina, mikroalga bogata w fikocyjaninę, związki fenolowe i kwasy tłuszczowe omega-3, ma  właściwości przeciwutleniające i przeciwzapalne, może więc przyczyniać się do ograniczania uszkodzeń następujących w w/w mechanizmach. Interesuje zatem naukowców jako potencjalne wsparcie żywieniowe, uzupełniające klasyczne leczenie przeciwzapalne i immunomodulacyjne stosowane w tej chorobie. 

Do badania przeprowadzonego przez autorów z z Uniwersytetu Nauk Medycznych w Isfahanie (Iran) włączono 80 pacjentów z rzutowo-remisyjną postacią stwardnienia rozsianego i brakiem niesprawności lub jej umiarkowanym stopniem (do 6 pkt. w skali EDSS). Uczestników przydzielono losowo przydzielono do grupy otrzymującej przez 12 tygodni spirulinę w dawce 1 g dziennie lub do grupy placebo. Szesnaście osób (20%) wycofało się z badania; analizę przeprowadzono zgodnie z zaplanowanym leczeniem. 

Wykazano, że suplementacja spiruliną istotnie obniżyła, w porównaniu z placebo, stężenia ważnych cytokin prozapalnych: IL-1β i IL-6. Zaobserwowano również istotną poprawę w zakresie: postrzegania własnego stanu zdrowia, sprawności fizycznej,  witalności oraz funkcji seksualnych. 

Nie stwierdzono istotnych efektów w zakresie: dobrostanu emocjonalnego, stresu związanego ze stanem zdrowia, funkcjonowania społecznego, funkcji poznawczych, satysfakcji seksualnej, ogólnej jakości życia ani ogólnej oceny zdrowia psychicznego. 

Analiza antropometryczna wykazała za to istotną redukcję masy ciała w grupie spiruliny w porównaniu z placebo, przy granicznej istotności redukcji wskaźnika masy ciała. Nie zaobserwowano istotnych zmian w obwodzie talii, stosunku talia-biodra, ilości kalorii w przyjmowanych posiłkach ani różnic w zakresie aktywności fizycznej.

Idea wykorzystania spiruliny w ramach wsparcia dietetycznego chorych na stwardnienie rozsiane bierze się nie tylko z jej działania przeciwzapalnego i antyoksydacyjnego, ale także z bogactwa zawartych w niej związków umożliwiających wielokierunkowe działanie (opisano np. łagodzenie zmęczenia, ochronę funkcji poznawczych, zwiększanie energii życiowej, poprawę metabolizmu). Dlatego autorzy postanowili zweryfikować te hipotezy, uwzględniając w badaniu wielowymiarową ocenę jakości życia.

Rezultaty wskazują na potencjalną przydatność spiruliny w postępowaniu dietetycznym w rzutowo-remisyjnej postaci SM. Wciąż konieczne są dalsze badania, aby potwierdzić zaobserwowane efekty i ustalić miejsce spiruliny w dietoterapii w tej chorobie. 

Na podstawie

Karimi S, Shaygannejad V, Mohammadalipour A, Feizi A, Hooshmand S, Kafeshani M. Effects of spirulina (Arthrospira) platensis supplementation on inflammation, physical and mental quality of life, and anthropometric measures in patients with relapsing-remitting multiple sclerosis (RRMS): a triple-blinded, randomized, placebo-controlled trial. Nutr J. 2025 Aug 28;24(1):132. doi: 10.1186/s12937-025-01200-x. PMID: 40877830; PMCID: PMC12392570.