Umysł pod wpływem (nutraceutyków)

Specjaliści żywienia z Uniwersytetu Medycznego w Tianjin (Chiny) sprawdzili, czy suplement diety zawierający fosfatydyloserynę (składnik m.in. lecytyny) wpłynie na funkcje poznawcze osób z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi. 

Łagodne zaburzenia poznawcze to stan, w którym występują zauważalne problemy z pamięcią, uwagą lub innymi funkcjami poznawczymi, większe niż typowe dla wieku, ale nie zakłócają one codziennego funkcjonowania i ich nasilenie nie pozwala na rozpoznanie otępienia (demencji). U osób z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi zwiększone jest ryzyko rozwoju choroby Alzheimera lub innej postaci demencji (ale nie u wszystkich się ona pojawi).

Wybór fosfatydyloseryny spośród różnych frakcji fosfolipidów lecytyny uzasadniony był tym, że odgrywa ona istotną rolę w utrzymywaniu neuronów przy życiu, wzroście wypustek i tworzeniu synaps. Połączono ją z innymi nutraceutykami o korzystnym wpływie na pracę mózgu.

Do badania włączono 190 pacjentów (średni wiek 68 lat), których losowo przydzielono do grupy interwencyjnej lub grupy placebo. W pierwszej grupie stosowano codziennie przez rok 2 kapsułki zawierające 144 mg kwasu alfa-linolenowego, 31,5 mg fosfatydyloseryny, 3,6 mg flawonoidów z miłorzębu dwuklapowego, 0,48 mg witaminy B1, 0,48 mg witaminy B6 i 90 μg kwasu foliowego. 

Po roku, w porównaniu z grupą placebo, grupa interwencyjna wykazała istotne statystycznie poprawy:

• w teście arytmetycznym;
• w teście podobieństw; 
• w teście pamięci krótkotrwałej. 

Ponadto u tych pacjentów stwierdzono:

•  istotny wzrost stężenia kwasu alfa-linolenowego w surowicy;
•  istotny wzrost stężenia DHA (kwas dokozaheksaenowy z rodziny omega-3); 
•  istotny wzrost stężenia EPA (kwas eikozapentaenowy z rodziny omega-3);
•  istotny wzrost stężenia acetylocholiny (neurotransmiter ważny z punktu widzenia utrzymywania dobrej pamięci i funkcji poznawczych);
•  istotny wzrost stężenia GABA;
•  istotny wzrost stężenia serotoniny;
• mniejsze ilości różnych fragmentów amyloidu beta, co może wskazywać na spowolnienie odkładania się amyloidu w mózgu. 

To, co zwraca uwagę, to obserwacja korzystnego działania suplementu w grupie osób chorych (tj. z rozpoznaniem łagodnych zaburzeń poznawczych). Zdaniem autorów może za to odpowiadać i fosfatydyloseryna, z której powstają neurotransmitery i która wspiera przeżycie komórek nerwowych, jak i kwas alfa-linolenowy, dostarczający substratu do syntezy kwasów omega-3 i również wspierający przeżycie neuronów. Nie można wykluczyć, że do obserwowanej poprawy przyczyniły się również flawonoidy miłorzębu, choć zdaniem autorów ich dawka powinna być znacznie większa, by dała efekty kliniczne. 

Na podstawie

Duan H, Xu N, Yang T, Wang M, Zhang C, Zhao J, Li Z, Chen Y, Yan J, Zhang M, Li W, Yue Z, Ma F, He R, Huang G. Effects of a food supplement containing phosphatidylserine on cognitive function in Chinese older adults with mild cognitive impairment: A randomized double-blind, placebo-controlled trial. J Affect Disord. 2025 Jan 15;369:35-42. doi: 10.1016/j.jad.2024.09.131. Epub 2024 Sep 22. PMID: 39317299.