A jednak działa

Harii Hemilä, fiński ekspert zajmujący się witaminą C, jest współautorem pracy analizującej wpływ witaminy C na przeziębienia. Dowodzi, że wbrew podzielanej przez wielu opinii, witamina C jest w tej sytuacji skuteczna, a opinia o jej nieskuteczności bierze się z prac o kwestionowanej wiarygodności. 

Jeszcze wcześniej autorzy opublikowali rezultaty przeglądu nt. działania witaminy C dla prestiżowej organizacji Cochrane Collaboration. W opisywanej dziś pracy zmienili metodologię, aby w bardziej zrozumiały sposób przedstawić skutki podawania witaminy C w przeziębieniach w oparciu o różne parametry. 

Do analizy włączono 10 badań klinicznych z kontrolą placebo, w ramach których osobom w ogólnie dobrym stanie zdrowia podawano w celach profilaktyki przeziębienia witaminę C w dawce co najmniej 1 g dziennie. 

Wyniki analizy wskazują, że witamina C istotnie zmniejszała ciężkość objawów (o ok. 15%) oraz skracała czas utrzymywania się nasilonych objawów (ale nie łagodnych). To pierwsza ważna konkluzja, mogąca mieć znaczenie praktyczne: nasilone objawy mogą bowiem skłaniać pacjenta do pozostania w domu, co wiąże się z wydłużaniem urlopu zdrowotnego i częstszymi wizytami u lekarzy (a infekcje górnych dróg oddechowych są ważnym czynnikiem obciążającym system opieki zdrowotnej w sezonie jesienno-zimowym). Witamina C może niwelować to niekorzystne zjawisko.

Drugi ważny wniosek jest taki, że skuteczna okazała się długotrwała suplementacja, a dowody na to są bardzo silne. Autorzy jednak zastanawiają się, czy codziennej wielomiesięcznej suplementacji w dawce 1 g nie można by zastąpić suplementacją doraźną (po wystąpieniu objawów), być może w większych dawkach. Dostępne ograniczone dane wskazują, że takie postępowanie może być nawet skuteczniejsze. Przewlekła suplementacja z intencją profilaktyki zakażeń nadal mogłaby być uzasadniona u osób szczególnie narażonych, np. nauczycieli.  Wymaga to jednak sprawdzenia w osobnych badaniach.

Na podstawie

Hemilä H, Chalker E. Vitamin C reduces the severity of common colds: a meta-analysis. BMC Public Health. 2023 Dec 11;23(1):2468. doi: 10.1186/s12889-023-17229-8. PMID: 38082300; PMCID: PMC10712193.