Przyjmowanie kwasów omega-3 wiąże się z niewielkim, acz prawdopodobnie istotnym klinicznie zmniejszeniem wartości ciśnienia tętniczego. Optymalne dawki pod tym względem to 2-3g dziennie.
Takie wyniki przyniosła metaanaliza 71 badań klinicznych z randomizacją i łącznym udziałem blisko 5000 osób przeprowadzona przez zespół naukowców z Chin i Kanady.
Przy stosowaniu kwasów omega-3 w dawkach jw. redukcja ciśnienia skurczowego wynosiła 2,6 mmHg, a rozkurczowego ok. 1,7 mmHg. Mimo że wartości te są niewielkie, mogą przekładać się na zmniejszenie ryzyka zarówno udaru (o ok. 10 proc.), jak i zgonów z powodu miażdżycy tętnic wieńcowych.
Efekt hipotensyjny okazał się wyraźniejszy w grupie osób, które miały nadciśnienie tętnicze (był prawie dwukrotnie większy). Z analizy wykluczono jednak przypadki jednoczesnego stosowania kwasów omega-3 z lekami hipotensyjnymi, trudno więc ocenić, czy suplementacja niesie dodatkowe korzyści u osób już leczonych (przy czym redukcja ciśnienia uzyskana za pomocą leków jest zwykle większa niż uzyskana za pomocą samych kwasów omega-3, a efekt skojarzenia wcale nie musi być addytywny).
Podejrzewa się, że za efektem hipotensyjnym kwasów omega-3 mogą stać liczne mechanizmy:
- osłabienie stresu oksydacyjnego;
- synteza prostaglandyn rozszerzających naczynia tętnicze (kwasy omega-3 służą jako substrat);
- zmiana zachowania się receptorów i kanałów jonowych w błonach komórkowych bogatych w kwasy omega-3 (te białka uczestniczą zaś w interakcji komórek z otoczeniem i mogą zmieniać czynność takich struktur jak śródbłonek, mięśnie gładkie naczyń czy nerki – w przypadku tych ostatnich efekt hipotensyjny może wynikać np. ze zwiększonego wydzielania sodu z moczem albo ze zmiany działania układu renina-angiotensyna-aldosteron).
Na podstawie
Zhang X, Ritonja JA, Zhou N, Chen BE, Li X. Omega-3 Polyunsaturated Fatty Acids Intake and Blood Pressure: A Dose-Response Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. J Am Heart Assoc. 2022 Jun 7;11(11):e025071. doi: 10.1161/JAHA.121.025071. Epub 2022 Jun 1. PMID: 35647665; PMCID: PMC9238708.