Naukowcy z wydziałów chemicznych uniwersytetów w Bogocie (Kolumbia) przebadali w laboratorium ksantony, czyli substancje aktywne obecne w owocni mangostanu. Wyniki sugerują, że ksantony i ich pochodne można próbować wykorzystać w leczeniu otyłości i cukrzycy typu 2. Autorzy pracy sami zresztą stworzyli pochodne ksantonów o „poprawionym” działaniu. 

Naukowcy w celu przeprowadzenia badania nie posłużyli się żadnym komercyjnym preparatem, tylko sami zakupili owoce mangostanu na targu w Bogocie i przeprowadzili ekstrakcję, oczyszczanie i izolację pięciu ksantonów. Te substancje posłużyły następnie jako wyjściowe substancje w różnych reakcjach, których produktem były pochodne, których aktywność biologiczną oceniano jako część pracy badawczej. 

Główna część badania polegała na ocenie wpływu wyizolowanych związków na aktywność enzymów trawiennych: lipazy trzustkowej (odpowiedzialnej za rozkład tłuszczów), alfa-amylazy i alfa-glukozydazy (rozkładających węglowodany). Do tej oceny wykorzystano m.in. badanie kinetyki reakcji enzymatycznych oraz doking molekularny, w którym wykorzystuje się modelowanie komputerowe do zobrazowania interakcji zachodzących między związkami chemicznymi. Aż trzy naturalnie występujące w mangostanie związki okazały się hamować wszystkie trzy enzymy, podobnie zachowywały się zsyntetyzowane przez naukowców pochodne. 

Takie badanie wskazuje na potencjał substancji zawartych w mangostanie, który może się znaleźć w sferze zainteresowań biznesu farmaceutycznego. Związki hamujące działanie enzymów trawiennych są na tym polu znane (i wykorzystywane w praktyce lekarskiej, jak akarboza w cukrzycy), ale przed wprowadzeniem na rynek musiałyby jeszcze przejść szereg badań laboratoryjnych i klinicznych, m.in. w celu potwierdzenia możliwości uzyskania efektów po wprowadzeniu do organizmu oraz potwierdzenia bezpieczeństwa. Czy znajdzie się firma, która zainwestuje zasoby w rozwój leków opartych na mangostanie? Kto wie – pierwszy krok został wykonany przez chemików w Kolumbii. 

Na podstawie

Cardozo-Muñoz J, Cuca-Suárez LE, Prieto-Rodríguez JA, Lopez-Vallejo F, Patiño-Ladino OJ. Multitarget Action of Xanthones from Garcinia mangostana against α-Amylase, α-Glucosidase and Pancreatic Lipase. Molecules. 2022 May 20;27(10):3283. doi: 10.3390/molecules27103283. PMID: 35630761; PMCID: PMC9144329.