Wśród licznych działań farmakologicznych aloesu znajdują się także właściwości przeciwzakaźne. Postanowili im się przyjrzeć farmakolodzy z Korei Płd. i dzięki ich pracy możemy poznać najnowszy stan wiedzy na ten temat. Pandemia COVID-19 przyczyniła się do wzrostu zainteresowania naturalnymi produktami o działaniu przeciwwirusowym. 

Autorzy przeanalizowali prace naukowe od 1911 r. (pochodzące z przeszło stu lat!), poszukując związków aloesu z chorobami wirusowymi. Podsumowanie przedstawia się następująco:

  • substancje obecne w żelu aloesowym mogą hamować replikację wirusów, np. wirusa opryszczki czy wirusów wywołujących zakażenia oddechowe: grypy i paragrypy, rynowirusów, wirusa RS (autorzy za przykład wykorzystania klinicznego tych właściwości podają produkt zawierający ekstrakt z aloesu, przeznaczony do wspomagania leczenia i profilaktyki przeziębienia u dzieci, zarejestrowany m.in. w Polsce);
  • do głównych substancji o działaniu antywirusowym lub immunomodulacyjnym należą emodyna, barbaloina, aloesyna, saponaryny i acemannan; niektóre z nich mają działanie bezpośrednio uszkadzające wirusy, inne utrudniają wnikanie wirusów do komórek, inne wreszcie działają immunomodulująco (hamują nadmiernie wygórowaną odpowiedź układu odpornościowego, przyczyniając się do łagodzenia objawów infekcji);
  • ich działanie obejmuje również stymulację odpowiedzi przeciwzakaźnej, co próbuje się wykorzystywać, stosując substancje izolowane z aloesu jako adjuwanty w szczepionkach;
  • głównym źródłem substancji aktywnych o działaniu przeciwwirusowym jest żel aloesowy (wypełniający wnętrze liści).

Większość przeanalizowanych prac jest wciąż na wczesnych etapach zaawansowania, daleko wciąż do mocnych wniosków z badań klinicznych. Do pokonania pozostaje też problem standaryzacji różnych preparatów komercyjnych, niskiej biodostępności i ewenualnych działań niepożądanych. Świadomość jednak ryzyka związanego choćby z pandemiami wirusowymi powinna skłaniać do dalszych badań nad możliwym wykorzystaniem aloesu do profilaktyki i leczenia infekcji wirusowych.  

Na podstawie

Españo E, Kim J, Kim JK. Utilization of Aloe Compounds in Combatting Viral Diseases. Pharmaceuticals (Basel). 2022 May 13;15(5):599. doi: 10.3390/ph15050599. PMID: 35631425; PMCID: PMC9145703.