U osób z niedoborem witaminy D, jeśli rozpoczną suplementację, zwalnia się tempo metylacji kwasów nukleinowych jądra komórkowego, czyli opóźnia się proces starzenia materiału genetycznego. 

Takie wnioski przyniosło badanie przeprowadzone przez specjalistów z ośrodków naukowych w RFN. 

Autorzy wyszli z założenia, że mechanizmy epigenetyczne (czyli związane z regulacją odczytu genów) mogą być ogniwem łączącym niedobory witaminy D z licznymi niekorzystnymi konsekwencjami zdrowotnymi, które postuluje się w ostatnich latach, zwłaszcza u osób zaawansowanych wiekiem. Postanowili więc zbadać „wiek DNA” i porównać z wiekiem bioogicznym. „Wiek DNA” (zwany też zegarem genetycznym) ocenia się m.in. w oparciu o stopień metylacji wybranych fragmentów DNA. Proces metylacji polega na przyłączaniu grup metylowych do zasad tworzących kwas nukleinowy; można w uproszczeniu stwierdzić, że jeśli następuje on intensywnie w konkretnych regionach, wycisza geny kodowane w pobliżu. Już XXI w. opracowano metody analityczne (np. zegar Horvatha), które oceniając stopień metylacji w wielu specyficznie dobranych regionach DNA, potrafią z dość dużą dokładnością wskazać wiek osoby, od której pobrano próbkę, a nawet ustalić różnice wieku poszczególnych narządów. 

Autorzy omawianej pracy zauważyli już wcześniej, badając próbki uzyskane od uczestników Berlin Aging Study II (BASE-II), że niedobór witaminy D łączy się z przyspieszeniem starzenia się DNA. W ramach obecnej pracy przeanalizowali dane od przeszło 1000 osób w wieku ok. 75 lat, monitorowanych przez średnio ok. 7 lat, używając do tego aż pięciu różnych „zegarów genetycznych” (metod oceny metylacji DNA z użyciem różnych kombinacji markerów).

Naukowcom udało się ustalić, że ci z obserwowanych, którzy mieli niedobór witamin D i zdecydowali się rozpocząć suplementację, mieli DNA młodsze o przeszło 2,5 roku w jednym z zegarów (7-CpG) i o rok i kwartał w ocenie na podstawie zegara Horvatha – w porównaniu z osobami z niedoborem witaminy D, ale niestosującymi suplementacji. Suplementacja witaminy D wyrównywała różnice wieku DNA do poziomu obserwowanego u zdrowych osób z grupy kontrolnej. 

Można chyba uznać, że modne hasła marketingowe o odmładzaniu komórkowym zachodzącym dzięki witaminom nie są bynajmniej pozbawione podstaw naukowych, przynajmniej w kontekście suplementacji witaminy D. 

Na podstawie

Vetter VM, Sommerer Y, Kalies CH, Spira D, Bertram L, Demuth I. Vitamin D supplementation is associated with slower epigenetic aging. Geroscience. 2022 May 13. doi: 10.1007/s11357-022-00581-9. Epub ahead of print. PMID: 35562603.