Magnez pełni ważną rolę w układzie kostnym, ale także w chrząstce. Dwie niedawno opublikowane prace przeglądowe podkreślają istotne znaczenie magnezu dla funkcjonowania układu ruchu. 

Aż 60% magnezu znajdującego się w organizmie jest odłożone w kościach. Niedobór tego minerału (dość typowy dla społeczeństw zachodnich z racji dużej dostępności przetworzonej żywności i niedostatecznego spożycia produktów bogatych w magnez, np. liściastych warzyw) może przekładać się na zdrowie kości na drodze licznych mechanizmów: bezpośrednio osłabiając ich wytrzymałość mechaniczną (aktywując osteoklasty i hamując czynność osteoblastów), wplywając na metabolizm witaminy D (magnez jest kofaktorem enzymów odpowiadających za jej aktywację), niedobór magnezu może wreszcie ułatwiać rozwój reakcji zapalnej. Dodajmy, że z wiekiem pogarsza się wchłanianie magnezu z przewodu pokarmowego, że do jego wchlaniania niezbędne jest prawidłowe zaopatrzenie w witaminę D (której niedobór jest w zasadzie powszechny) i że pewne leki (np. moczopędne) stosowane w chorobach przewlekłych przyspieszają usuwanie magnezu z organizmu. To wszystko przyczynia się do zwiększonego ryzyka niedoboru magnezu w starszym wieku, co nie znaczy jednak, że młodzi ludzie nie odczuwają ewentualnych niedoborów. 

O znaczeniu magnezu dla struktury kości świadczyć mogą następujące obserwacje:

  • duży odsetek kobiet po menopauzie cierpiących na osteoporozę ma również hipomagnezemię (zbyt małe stężenie magnezu we krwi);
  • hipomagnezemia wiąże się ze zwiększonym ryzykiem złamań osteoporotycznych;
  • gęstość mineralna kości nawet u młodych osób koreluje z zawartością magnezu w diecie;
  • w badaniach interwencyjnych obserwowano, że suplementacja magnezu, trwająca rok lub dłużej, wiązała się z niewielkim, acz istotnym wzrostem mineralnej gęstości kości u kobiet po menopauzie, zapobiegała też części złamań; 
  • suplementacja magnezu była pod tym względem znacznie skuteczniejsza niż zalecenia zmiany diety;
  • suplementacja magnezu redukowała markery resorpcji kości nawet u młodych osób;
  • niedobór magnezu (ale i nadmiar) wiąże się z zahamowaniem czynności chondrocytów (komórek wytwarzających chrząstkę);
  • osoby z chorobą zwyrodnieniową stawów także mają zwiększone ryzyko niedoboru magnezu;
  • niedobór magnezu w chorobie zwyrodnieniowej stawów wiąże się z większym nasileniem bólu i ograniczeniem czynności stawów – czyli poważniejszym stanem klinicznym i zaawansowaniem choroby;
  • nie jest natomiast jasne, czy suplementacja magnezu będzie korzystna w chorobie zwyrodnieniowej stawów. Możliwe, że aby taka interwencja była zasadna, konieczne jest w pierwszej kolejności zlikwidowanie dysbiozy (niedobór magnezu może się przyczyniać do zmian składu flory jelitowej i w związku z tym do rozwoju stanu zapalnego i przyspieszonego starzenia komórek tkanki chrzęstnej i tkanki łącznej; dysbiotyczna flora jelitowa może zaś w mechanizmie błędnego koła ograniczać biodostępność magnezu). Te hipotezy wymagają weryfikacji w kolejnych badaniach. 

Na podstawie

  1. Rondanelli M, Faliva MA, Tartara A, Gasparri C, Perna S, Infantino V, Riva A, Petrangolini G, Peroni G. An update on magnesium and bone health. Biometals. 2021 Aug;34(4):715-736. doi: 10.1007/s10534-021-00305-0. Epub 2021 May 6. PMID: 33959846; PMCID: PMC8313472.
  2. Kuang X, Chiou J, Lo K, Wen C. Magnesium in joint health and osteoarthritis. Nutr Res. 2021 Jun;90:24-35. doi: 10.1016/j.nutres.2021.03.002. Epub 2021 Apr 1. PMID: 34023805.