Chińscy naukowcy są zdania, że uszkodzenie mięśni u osób przyjmujących leki z grupy statyn jest powiązane z niedoborem witaminy D. 

Ta obserwacja miałaby praktyczny wymiar: jeśli ktoś chce lub musi przyjmować statyny (najczęściej z powodu powikłań miażdżycy lub w celu ich prewencji), powinien także zadbać o suplementację witaminy D, aby uzupełnić jej niedobór, i przez to chronić mięśnie. Miopatia postatynowa jest bowiem jednym z najczęstszych działań ubocznych tych leków, nierzadko jest też przyczyną ich odstawienia. 

Kardiolodzy przepisują statyny, bo te stabilizują, a niektóre nawet cofają narastanie blaszek miażdżycowych w tętnicach wieńcowych. Problemem jest mechanizm działania tych leków: blokują enzym, który odpowiada za endogenną syntezę cholesterolu, ale także koenzymu Q10, co jest przez niektórych naukowców uznawane za przyczynę uszkodzeń mięśni (koenzym Q10 uczestniczy w wytwarzaniu energii i ochronie komórek przed wolnymi rodnikami). Uszkodzenia mięśni po statynach mogą być na tyle poważne, że uniemożliwiają przyjmowanie tych leków (warto przypomnieć, że jeśli w czasie terapii statynami pojawią się bóle mięśni, warto skonsultować się z lekarzem, aby przeprowadzić diagnostykę w kierunku miopatii). 

Są badania wskazujące, że w miopatii postatynowej pomocna może być suplementacja koenzymu Q10. Omawiana zaś tu praca chińskich naukowców sugeruje, że wskazana może być także suplementacja witaminy D, jako metoda profilaktyki uszkodzeń mięśni. Z metaanalizy dziewięciu badań kohortowych wynika bowiem, że osoby doświadczające objawów mięśniowych miały istotnie niższy poziom witaminy D we krwi niż ci, u których nie rozwinęła się miopatia. Co więcej, suplementacja witaminy D okazuje się poprawiać stan blisko 90% chorych!

Wymiar praktyczny tej analizy jest podwójny: wskazuje bowiem na skuteczność suplementacji witaminy D nie tylko w zapobieganiu, ale i leczeniu uszkodzenia mięśni po statynach. Być może dzięki wyrównaniu niedoboru witaminy D część chorych nie będzie musiała statyn odstawiać, co z pewnością znajdzie uznanie w oczach ich kardiologów. 

Na podstawie

Hou Q, Pang C, Chen Y. Association Between Vitamin D and Statin-Related Myopathy: A Meta-analysis. Am J Cardiovasc Drugs. 2021 Jul 23. doi: 10.1007/s40256-021-00492-8. Epub ahead of print. PMID: 34296397.