Zespół specjalistów z Indii i USA zbadał, jak suplementacja ekstraktu z witanii ospałej (ind. ashwagandha) wpłynie na parametry immunologiczne zdrowych ochotników. 

Badanie miało charakter podwójnie ślepej próby z grupą kontrolną otrzymującą placebo i częściowym skrzyżowaniem grup: po 30 dniach grupa placebo rozpoczęła przyjmowanie testowanego preparatu zawierającego ekstrakt z witanii ospałej w dawce 60 mg. 

W badaniu zaobserwowano następujące zmiany:

  • istotny wzrost przeciwciał we krwi (i to różnych klas, IgA, IgM, IgG);
  • wzrost poziomu cytokin przeciwzakaźnych (IFN-γ, IL4);
  • wzrost ilości limfocytów T, B i NK – są to komórki odpornościowe odpowiedzialne m.in. za zwalczanie inwazji mikroorganizmów lub nowotworów.

Zdaniem autorów takie zmiany wielu parametrów świadczących o czynności układu odpornościowego świadczą o potencjale witanii ospałej związanym z możliwym wpływem wspierającym odporność. Działanie to przypisują witanolidom, specyficznym związkom, w które bogate są korzenie i liście witanii ospałej. Roślina ta jest wykorzystywana leczniczo w ajurwedzie od tysięcy lat i jest uznawana za adaptogen, czyli naturalny produkt ułatwiający kontrolę stresu, oraz poprawiający jakość snu. Stres i problemy ze snem są zaś ważnymi czynnikami upośledzającymi odporność (choć oczywiście nie jedynymi).  

Autorzy podkreślają wielokrotnie, że ekstrakty z witanii ospałej wpływały – nie tylko w ich badaniu, ale i wcześniejszych pracach – na parametry odpowiedzi odpornościowej wrodzonej i nabytej, czyli w uproszczeniu na system obrony I linii (złożony z uniwersalnych mechanizmów antydrobnoustrojowych) oraz system swoisty, tj. odporność nabytą, skierowaną przeciwko patogenom, z którymi już kiedyś się zetknęliśmy. Być może pośrednikiem molekularnym między stresem, snem, witanolidami ashwagandy i układem immunologicznym są hormony kory nadnerczy – to jeszcze wymaga wyjaśnienia w kolejnych badaniach, podobnie jak optymalna dawka, skład preparatu i odpowiedź na najważniejsze pytanie: czy suplementacja witanolidów przekłada się na efekty kliniczne, np. w postaci rzadszych infekcji oddechowych w okresie jesienno-zimowym.  

Na podstawie

Tharakan A, Shukla H, Benny IR, Tharakan M, George L, Koshy S. Immunomodulatory Effect of Withania somnifera (Ashwagandha) Extract-A Randomized, Double-Blind, Placebo Controlled Trial with an Open Label Extension on Healthy Participants. J Clin Med. 2021 Aug 18;10(16):3644. doi: 10.3390/jcm10163644. PMID: 34441940; PMCID: PMC8397213.