Skuteczna, ale nie w małych dawkach – stwierdzili duńscy lekarze.
Stopa cukrzycowa to powikłanie wieloletniej, źle kontrolowanej cukrzycy. Obecność nadmiaru cukru w tkankach uszkadza nerwy, naczynia krwionośne i ułatwia rozwój infekcji bakteryjnych – co powoduje, że łatwiej o zranienie stopy (bo nie czuć np. kamieni w bucie) i rozwój ciężko gojących się ran (bo jest gorsze ukrwienie tkanek i ułatwione namnażanie się bakterii). Te rany mogą nawet penetrować do stawów i prowadzić do zniekształceń stóp; czasami konieczne są amputacje.
Problem wśród chorych na cukrzycę jest częsty, co czwarty w ciągu całego życia doświadcza tego powikłania przynajmniej raz, a u połowy z nich problemy związane ze stopą cukrzycową nawracają. Równolegle w grupie tej częściej niż u zdrowych osób odnotowuje się niedobór witaminy D, stąd próba sprawdzenia, czy suplementacją da się wpłynąć na przebieg kliniczny stopy cukrzycowej.
Naukowcy włączyli do badania 48 pacjentów z cukrzycą i owrzodzeniem stopy, u których leczenie trwało dłużej niż 6 tygodni. Chorych podzielono na dwie grupy: w obu podawano witaminę D3, z tym że w jednej w dawce 20 μg (800 j.) dziennie, a w drugiej grupie 170 μg (6800 j.) dziennie.
Analiza statystyczna wskazała, że w grupie leczonej większą dawką odsetek osób wyleczonych był dwukrotnie większy niż w grupie otrzymującej małą dawkę witaminy D. Także stopień zmniejszenia wymiarów owrzodzeń był w obu tych grupach diametralnie różny, ze znaczną przewagą w grupie otrzymującej duże dawki witaminy D.
W tym badaniu uczestniczyli chorzy z różnymi rozmiarami owrzodzeń, od niewielkich do dość rozległych, z dużą jednak przewagą małych zmian skórnych. To oznacza, że trzeba będzie sprawdzić w kolejnych badaniach, czy wysokie dawki witaminy D3 będą też skuteczne w leczeniu dużych owrzodzeń stóp. Konieczne jest take potwierdzenie tych obserwacji w większych grupach osób. Autorzy badania zwracają jednak uwagę, że wyniki świadczą na korzyść suplementacji witaminy D w grupie chorych ze stopą cukrzycową niezależnie od tego, czy mają oni niedobór witaminy D, czy nie mają. Wpływ przyspieszający gojenie się trudnych ran może wynikać z działania plejotropowego witaminy D, a w przewlekłych stanach zapalnych zapotrzebowanie na witaminę D może być zwiększone, co nie musi być odzwierciedlane przez jej stężenie we krwi.
Na podstawie
Halschou-Jensen PM, Sauer J, Bouchelouche P, Fabrin J, Brorson S, Ohrt-Nissen S. Improved Healing of Diabetic Foot Ulcers After High-dose Vitamin D: A Randomized Double-blinded Clinical Trial. Int J Low Extrem Wounds. 2021 Jul 2:15347346211020268. doi: 10.1177/15347346211020268. Epub ahead of print. PMID: 34213957.