Dieta wzbogacona w rybie kwasy omega-3 przyczynia się do poprawy przebiegu klinicznego migreny. Takie wnioski przyniosło badanie kliniczne przeprowadzone w akademickiej przychodni w USA. 

Punktem wyjścia do przeprowadzenia takiego badania było molekularne działanie nienasyconych kwasów tłuszczowych w tkance nerwowej. Są one bowiem źródłem do syntezy oksylipin, substancji regulujących przetwarzanie doznań bólowych w układzie nerwowym. Co ważne, to że z kwasów tłuszczowych z rodziny omega-6 powstają substancje promujące ból, a z kwasów omega-3 (EPA i DHA) – substancje łagodzące ból. Działanie oksylipin zachodzi z pewnością na poziomie receptorów zlokalizowanych w wypustkach neuronów nerwu trójdzielnego (unerwiającego np. opony i naczynia mózgowe), jak i ośrodkowych obwodów neuronalnych przetwarzających sygnały bólowe. Oksylipiny mogą przyłączać się co najmniej do czterech rodzajów receptorów uczestniczących w wytwarzaniu bólu! Na dodatek, zmieniają przepuszczalność naczyń krwionośnych, której zaburzenia również są postulowane wśród mechanizmów powstawania migren. 

Ponieważ jednak ilość kwasów omega-3 w organizmie człowieka w bardzo niewielkim stopniu zależy od wewnętrznej syntezy, a w dużym – od ich zawartości w diecie – rodzi to podejrzenia, że na przewlekły ból można wpływać za pomocą zmian składu diety. Wskazują na to choćby badania dotyczące chorób zapalnych stawów. Autorzy omawianej właśnie pracy postanowili spawdzić, czy podobnie da się wpłynąć na bóle migrenowe.   

Badanie kliniczne, które przeprowadzili, trwało 16 tygodni i składało się aż z trzech równolegle prowadzonych interwencji:

  • wzbogacenie diety w rybie kwasy omega-3 (1,5 g dziennie);
  • jw. ale dodatkowo z ograniczeniem ilości spożywanego kwasu linolowego (z rodziny omega-6, najprawdopodobniej niewskazany w migrenie – w badaniach na zwierzętach jego pochodne oksylipinowe wywołują ból);
  • i grupy kontrolnej, czyli ze standardową dietą z małą ilością kwasów omega-3 i typową ilością kwasu linolowego. 

W badaniu uczestniczyły 182 osoby (głównie kobiety przed 40 r.ż.) z przewlekłą migreną (doświadczające od 5 do 20 epizodów bólu głowy w ciągu miesiąca). 

Obie diety wzbogacone w kwasy omega-3 wpłynęły korzystnie na ilość krążących we krwi mediatorów reakcji zapalnej (przeciwzapalnych także) oraz zmniejszyły średnie dzienne obciążenie bólami głowy (odnotowano zarówno mniejszą częstość napadów migrenowych, jak i ich złagodzenie; średnio mniej o 2 dni z bólem w grupie z suplementacją oleju rybiego i o 4 dni w diecie z dodatkowym ograniczeniem kwasu linolowego). Jest to efekt profilaktyczny porównywalny z modnymi dziś w neurologii terapiami biologicznymi. 

Badanie to potwierdza, że na ból można wpływać dietą. Było skrupulatnie zaplanowane i dobrze przenalizowane. Stanowi uzasadnienie do zachęcania chorych na migrenę do wzbogacania diety w produkty bogate w EPA i DHA, i ograniczania zawartości kwasów omega-6. 

Na podstawie

Ramsden CE, Zamora D, Faurot KR, MacIntosh B, Horowitz M, Keyes GS, Yuan ZX, Miller V, Lynch C, Honvoh G, Park J, Levy R, Domenichiello AF, Johnston A, Majchrzak-Hong S, Hibbeln JR, Barrow DA, Loewke J, Davis JM, Mannes A, Palsson OS, Suchindran CM, Gaylord SA, Mann JD. Dietary alteration of n-3 and n-6 fatty acids for headache reduction in adults with migraine: randomized controlled trial. BMJ. 2021 Jun 30;374:n1448. doi: 10.1136/bmj.n1448. PMID: 34526307; PMCID: PMC8244542.