Kształtowanie mikroflory jelit za pomocą suplementacji probiotyków jest obiecującą metodą zapobiegania wirusowym infekcjom układu oddechowego – uważają chińscy specjaliści po przeanalizowaniu kilkudziesięciu prac naukowych.
Autorzy uwzględnili w przeglądzie 8 randomizowanych badań klinicznych oraz 49 badań przedklinicznych (na zwierzętach) [1]. Większość badań klinicznych wskazuje, że suplementacja probiotyków wiąże się z mniejszą zapadalnością na infekcje wirusowe górnych dróg oddechowych: najczęściej stosowano szczepy Lactobacillus, w dalszej kolejności Bifidobacterium i Lactococcus. W przeważającej większości badań na zwierzętach probiotyki podawane przed celowym zakażeniem wirusem grypy pozwalały ograniczyć namnażanie wirusa w organizmie, łagodzić objawy choroby i zmniejszały śmiertelność. Za efekty te odpowiadały interakcje podawanych probiotyków z komórkami układu odpornościowego gospodarza (bakterie mogą np. stymulować je do wydzielania cytokin przeciwzapalnych, co przyczynia się do redukcji objawów infekcji, ale także stymulować wytwarzanie przeciwciał, co z kolei ułatwia zwalczanie wirusów).
Autorzy zwracają uwagę, że oś jelita-płuca funkcjonuje w obie strony: nie tylko zdrowa, różnorodna flora jelitowa pomaga ograniczać skutki infekcji wirusowych, ale też zakażenia takie negatywnie wpływają na jej skład i mogą prowadzić do dysbiozy. Sugeruje to, że sens może mieć nie tylko stosowanie profilaktyczne probiotyków, ale i kontynuowanie ich w trakcie choroby. Chińscy naukowcy podkreślają duże znaczenie osi jelita-płuca w przebiegu COVID-19, gdzie u części chorych występowała biegunka wywołana napływem patogennych bakterii i redukcją flory dobroczynnej, z kolei osoby z chorobami współistniejącymi są równocześnie zagrożone dysbiozą, która może przyczyniać się do cięższego przebiegu zakażeń koronawirusowych; lecznicze działanie probiotyków w COVID-19 przetestowano zresztą z dobrym skutkiem w Hong Kongu [2]. Dodajmy jeszcze częsty problem nadużywania antybiotyków w chorobach wirusowych, i znajdziemy kolejny argument za prowadzeniem suplementacji szczepami probiotycznymi.
Przyszłością zdaniem autorów będzie wysoka indywidualizacja doboru szczepów probiotycznych – dzięki postępom nauki każdy chory będzie mógł otrzymać optymalnie dobrany dla siebie zestaw bakterii, co ma pomóc uwzględnić uwzględnić różnice płci, wieku, pochodzenia, diety i stylu życia, a nawet dopasować suplementowane bakterie do patogenu, przed którym mają chronić…
Na podstawie
- Shi HY, Zhu X, Li WL, Mak JWY, Wong SH, Zhu ST, Guo SL, Chan FKL, Zhang ST, Ng SC. Modulation of gut microbiota protects against viral respiratory tract infections: a systematic review of animal and clinical studies. Eur J Nutr. 2021 Apr 14:1–24. doi: 10.1007/s00394-021-02519-x. Epub ahead of print. PMID: 33852069; PMCID: PMC8044287.
- Marazzato M, Ceccarelli G, d’Ettorre G. Dysbiosis in SARS-CoV-2-Infected Patients. Gastroenterology. 2021 May;160(6):2195. doi: 10.1053/j.gastro.2020.12.056. Epub 2020 Dec 30. PMID: 33387514; PMCID: PMC7773314.