Szwedzcy naukowcy wykazali, że niedobór selenu i koenzymu Q10 odbija się negatywnie na funkcji nerek u osób w podeszłym wieku, a suplementacja obu tych nutraceutyków ją poprawia. 

W badaniu uczestniczyło początkowo 589 starszych osób, u których przeanalizowano związek między czynnością nerek a zaopatrzeniem w selen i zasobami koenzymu Q10 i wykazano, że istnieje korelacja między tymi zmiennymi. Następnie 215 z nich, z niedoborem obu substancji, włączono do badania klinicznego z randomizacją i kontrolą placebo, w ramach którego sprawdzono, jak zadziała suplementacja obu brakujących substancji: selenu w dawce 200 µg dziennie i koenzymu Q10 w dawce 200 mg dziennie. Obserwację prowadzono przez 5 kolejnych lat, monitorując czynność nerek za pomocą wskaźnika przesączania kłębuszkowego (GFR), stężenia kreatyniny i cystatyny C. To podstawowe metody wykorzystywane przez lekarzy do oceny, jak dobrze nerki radzą sobie z filtrowaniem krwi.

Suplementacja okazała się istotnie zmniejszać stężenie kreatyniny i cystatyny w porównaniu z placebo oraz poprawiać e-GFR (przy czym w grupie placebo nie obserwowano zmian tego parametru). Świadczy to o poprawie upośledzonej czynności nerek pod wpływem suplementacji. Za możliwe wytłumaczenie działania selenu i koenzymu Q10 autorzy uznają niwelowanie stresu oksydacyjnego, poprawę czynności śródbłonka i wygaszanie reakcji zapalnych, które są nieodłączną cechą przewlekłej choroby nerek i które przyspieszają rozwój powikłań i zgonu. 

Selen jest niezbędnym pierwiastkiem śladowym, którego mało jest diecie Europejczyków, a który jest wiązany w badaniach z wydłużaniem życia i ochroną przed chorobami układu krążenia. Z kolei koenzym Q10 to antyoksydant uczestniczący w przemianach energetycznych w mitochondriach, którego zasoby stale zmniejszają się z wiekiem, ale proces ten przyspiesza w przewlekłej chorobie nerek (być może z powodu zwiększonego zapotrzebowania na tę substancję). 

Autorzy uważają, że przed ewentualnym wprowadzeniem suplementacji do praktyki klinicznej należy przeprowadzić kolejne badania, które potwierdziłyby ich hipotezę o korzystnym wpływie suplementacji koenzymu Q10 i selen na funkcję nerek u starszych osób z rozpoznanym niedoborem selenu. 

Na podstawie

Nutrients. 2020 Dec 9;12(12):3780. Selenium and Coenzyme Q10 Supplementation Improves Renal Function in Elderly Deficient in Selenium: Observational Results and Results from a Subgroup Analysis of a Prospective Randomised Double-Blind Placebo-Controlled Trial. Urban Alehagen et al.