W analizie danych z kanadyjskiego badania klinicznego nie stwierdzono, by po latach suplementacji witaminy D u starszych osób narastały zwapnienia w ścianie naczynia tętniczego [1].

Wyniki te przeczą popularnej w pewnych kręgach teorii, jakoby witamina D wprowadzała wapń prosto w głąb ściany naczyniowej, a uchronić przed tym może jedynie równoczesna suplementacja witaminy K2. W samej tej hipotezie nie ma nic zdrożnego, bo nauka rozwija się w oparciu o kwestionowanie zastanych prawd, ale trzeba by taką hipotezę udowodnić, zanim się ją zacznie szerzyć – a o dowody w naukach o zdrowiu wcale niełatwo. To badanie nie jest zresztą jedynym, które podważa jej prawdziwość, niedawny przegląd systematyczny badań klinicznych również wskazał, że na razie nie ma dowodów, by suplementacja witaminy K zmniejszała sztywność naczyń czy hamowała odkładanie się w nich wapnia [2]. 

Grupa badana składała się z ok. 300 osób, uczestników Calgary Vitamin D Study, trzyletniego badania klinicznego przeprowadzonego w Kanadzie. Badani mieli >55 lat, czyli byli w grupie zagrożonej narastaniem miażdżycy, mieli zróżnicowane stężenia witaminy D (od 30 do 125 nmol/l). Otrzymywali albo witaminę (i to w dwóch różnych dawkach, 4 albo 10 tys. j. dziennie), albo placebo. Codziennie przez 3 lata. Za pomocą tomografii komputerowej wysokiej rozdzielczości sprawdzano im stopień uwapnienia tętnicy piszczelowej: przed rozpoczęciem badania, a następnie po 6, 12, 24 i 36 miesiącach. 

Analiza wskazała, że u wszystkich uczestników doszło do powolnego narastania stwierdzonych zwapnień, jednak bez różnicy, czy brali witaminę D (i w jakiej dawce), czy placebo. U żadnego z uczestników nie pojawiło się nowe zwapnienie w badanej tętnicy. 

Witamina D nie wpłynęła na tempo narastania zwapnień w tętnicach. Uczestnicy przyjmowali ponadto wapń w postaci suplementacji, jeśli było to niezbędne do osiągnięcia podaży 1200 mg dziennie. Były to jedyne suplementacje uwzględnione w protokole badania. 

Zdaniem autorów poczynione obserwacje wskazują, że witamina D z wapniem (w dawce dobieranej indywidualnie, po analizie diety) jest bezpieczna dla naczyń. 

Na podstawie

1. Osteoporos Int. 2020 Jun 15. Effect of high-dose vitamin D supplementation on peripheral arterial calcification: secondary analysis of a randomized controlled trial. E O Billington et al.

2. Nutrients. 2020 Sep 23;12(10):E2909. Vitamin K Supplementation for the Prevention of Cardiovascular Disease: Where Is the Evidence? A Systematic Review of Controlled Trials. Caitlyn Vlasschaert et al.