Specjaliści z Wydziału Medycznego Uniwersytetu w Jakarcie (Indonezja) wskazują na ogromny potencjał trzech naturalnych produktów w leczeniu zespołu metabolicznego. Dane z Indonezji są alarmujące: elementy zespołu metabolicznego stwierdza się tam u 20 do nawet 50% populacji. 

Zespół metaboliczny to sytuacja, w której u jednej osoby współwystępują cztery poważne choroby przewlekłe: cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, hiperlipidemia (wysoki cholesterol) i otyłość. Znacznie zwiększa to ryzyko przyspieszonego miażdżycy, zawału serca, udaru i zgonu. Wymaga pilnej zmiany stylu życia, w tym diety, oraz leczenia mającego zapobiec tym powikłaniom. 

Nutraceutyki w zespole metabolicznym są dość różnorodne i w różnych krajach obejmują różne produkty, często obecne w tradycyjnej medycynie ludowej. To dlatego, że wiele nutraceutyków działa na przynajmniej jeden z mechanizmów patofizjologicznych zespołu metabolicznego. A te są liczne, obemują m.in. krążenie cząstek lipidowych, reakcje zapalne w tkankach, uszkodzenie receptora dla insuliny czy inne elementy kontroli stężenia glukozy we krwi. 

Według autorów naturalne dla Indonezji wykorzystywane do leczenia zespołu metabolicznego naturalne produkty o największym potencjale to:

  • cynamon – hamuje wchłanianie glukozy z jelit, stymuluje transport glukozy z krwi do wnętrza komórek, zwiększa wrażliwość tkanek na insulinę; potwierdzono te właściwości w niektórych badaniach naukowych, wykazując zmniejszenie hemoglobiny glikowanej HBA1c i redukcję ciśnienia tętniczego,
  • mangostan – zapobiega przedwczesnej śmierci komórek w warunkach zwiększonego stężenia glukozy, hamuje wchłanianie glukozy z jelit, stymuluje dokomórkowy transport glukozy; badań klinicznych z mangostanem u chorych na cukrzycę przeprowadzono niewiele, mimo to obserwowano w nich np. poprawę insulinowrażliwości, wzrost stężenia HDL (frakcji tzw. dobrego cholesterolu, czyli odbierającej go z tkanek)
  • kurkumina – działa na drodze licznych mechanizmów, w tym przeciwzapalnych, ochrony przed wolnymi rodnikami. W badaniach klinicznych obserwowano jej korzystny wpływ na glikemię, czynność nerek, czynność wysepek trzustkowych, insulinowrażliwość oraz profil lipidowy (w tym ostatnim działaniu wykazuje synergię z fitosterolami). 

Badań przeprowadzono na tyle niewiele, że wciąż nie znamy dokładnie ważnych szczegółów: jaka powinna być optymalna dawka poszczególnych substancji, kto najbardziej z nich skorzysta, jak długo je przyjmować, jak wpłyną na florę jelitową (wiadomo na przykład, że mangostan zmienia ją bardzo mocno). Wszystkie te pytania wciąż oczekują odpowiedzi naukowców. 

Na podstawie

Front Cardiovasc Med. 2020 May 6;7:82. Selected Indonesian Medicinal Plants for the Management of Metabolic Syndrome: Molecular Basis and Recent Studies. Arozal W, Louisa M, Soetikno V.