Koenzym Q10 ze względu na silne właściwości antyoksydacyjne i zabezpieczanie przed uszkodzeniem mitochondriów jest badany jako opcja terapeutyczna do zwalniania postępu uszkodzeń w jaskrze.
Jaskra, jedna z czołowych przyczyn ślepoty na świecie, często rozwija się podstępnie, bezboleśnie, a gdy już zostanie rozpoznana, wymaga regularnego monitorowania i czasem leczenia przez całe życie. Celem jest trwałe obniżenie ciśnienia wewnątrz gałki ocznej, jego wzrost bowiem powoduje uszkodzenie neuronów zwojowych siatkówki i nerwu wzrokowego, a to po latach doprowadza do zawężenia pola widzenia i ostatecznie ślepoty.
To uszkodzenie komórek nerwowych jest wbrew pozorom główną osią choroby, nie samo ciśnienie śródgałkowe. To ostatnie może być prawidłowe, a zniszczenie neuronów odpowiedzialnych za przesyłanie sygnałów nerwem wzrokowym do mózgu, i tak postępować. Pojawia się więc potrzeba działania takiego, by chronić te komórki, poza zmniejszaniem ciśnienia w gałce ocznej (które też taką rolę pełni).
Okazuje się, że jedną z opcji jest stosowanie koenzymu Q10. Związek ten zabezpiecza przed etapem bezpośrednio poprzedzającym uszkodzenie komórek nerwowych, czyli uszkodzeniem błon mitochondrialnych i powstrzymuje neurony przed śmiercią w mechanizmie apoptozy. Z wiekiem zmniejszają się zasoby koenzymu Q10 w siatkówce i narasta uszkodzenie mitochondriów, i te dwa zjawiska mogą współuczestniczyć w rozwoju jaskry. Póki co z dobrym skutkiem badane są (co prawda głównie na zwierzętach) sposoby dostarczania koenzymu Q10 do siatkówki (w kroplach do oczu, w połączeniu z witaminą E oraz doustnie). Trwają już jednak także badania kliniczne, w których koenzym Q10 służy jako dodatek do standardowego leczenia i w ramach który sprawdzany będzie wpływ takiej terapii m.in. na pole widzenia, co powinno dać odpowiedź, czy można ten związek wykorzystywać do spowalniania progresji jaskry.
Źródło
Neural Regen Res. 2019 Feb;14(2):197-200. Evidence on neuroprotective properties of coenzyme Q10 in the treatment of glaucoma. Martucci A, Nucci C.