Witaminy A i E w stwardnieniu rozsianym

Związki z grupy witaminy A i E (retinol, tokoferole, karotenoidy) wykazują związek z wybranymi parametrami stanu zdrowia w stwardnieniu rozsianym – wskazują wyniki pięcioletniej obserwacji przeprowadzonej przez naukowców z The University at Buffalo (USA).

Analizowane dane 106 chorych, w tym 71 z rzutowo-remisyjną postacią stwardnienia rozsianego i 35 z postacią postępującą. Grupę kontrolną stanowiło 31 zdrowych osób. 

Stężenia we krwi wybranych związków z grupy wspomnianych nutraceutyków korelowano z miarami niepełnosprawności, za które przyjęto  wyniki w rozszerzonej skali oceny niesprawności (EDSS) oraz ostrość widzenia liter w warunkach słabego kontrastu (LCLA).

Jak się okazało, wyniki w pierwszej skali korelowały ze stężeniami α-tokoferolu, δ-tokoferolu i likopenu. Wyższe stężenia retinolu wiązały się z lepszą ostrością wzroku (ale tylko w warunkach słabego kontrastu). Wyższe stężenia γ-tokoferolu wiązały się natomiast z gorszą ostrością wzroku.

Tokoferole chronią błony komórkowe przed uszkodzeniem oksydacyjnym, ponieważ mogą neutralizować wolne rodniki. Niedobory witaminy E mogą prowadzić do zaburzeń czynności nerwów, co może mieć szczególne znaczenie w kontekście stwardnienia rozsianego. Retinol i karotenoidy są związane z ostrością wzroku z uwagi na ich wykorzystanie do syntezy rodopsyny, światłoczułowego barwnika występującego w komórkach siatkówki zwanych pręcikami. Roodopsyna jest kluczowym elementem dla percepcji informacji wzrokowych w warunkach słabego oświetlenia. 

Wyniki analizy wskazują, że pewne związki z grupy witaminy A i E mogą być istotne dla zdrowia chorych na stwardnienie rozsiane, ale też, że nie wszystkie muszą mieć uniwersalnie korzystne działanie: dalszego zbadania wymaga zwłaszcza rola γ-tokoferolu. 

Na podstawie

Nehzat N, Browne RW, Ghazal D, Tamaño-Blanco M, Jakimovski D, Weinstock-Guttman B, Zivadinov R, Ramanathan M. Exploratory 5-year follow-up study of retinol, tocopherols, and carotenoids in multiple sclerosis. Mult Scler Relat Disord. 2024 Jan;81:105143. doi: 10.1016/j.msard.2023.105143. Epub 2023 Nov 25. PMID: 38039941.