Nutraceutyki w ADHD

Kilka naturalnych produktów wydaje się bezpiecznych i może przynosić korzyści dzieciom z ADHD – wskazują przedstawiciele tradycyjnej medycyny perskiej z Iranu. Wciąż jednak przeprowadzono zbyt mało kontrolowanych badań klinicznych, by tworzyć definitywne rekomendacje dotyczące wykorzystania ziół w tym zespole. 

ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) to  zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi. Jest zaburzeniem neurobiologicznym, w którym nieprawidłowo funkcjonują zdolności kontroli uwagi, kontroli impulsów i aktywności psychoruchowej (dzieci mają trudności z pozostawaniem w jednym miejscu, uspokojeniem się, podejmują szybkie nieprzemyślane decyzje, łatwo się rozpraszają). To jedno z najczęstszych zaburzeń neuropsychiatrycznych w dzieciństwie. ADHD może mieć podłoże genetyczne lub może być związane z działaniem szkodliwych czynników w okresie płodowym (np. gdy ciężarna pali papierosy).   

Z zaledwie piętnastu badań poświęconych fitoterapii w ADHD wynika, że:

• skuteczne może być zastosowanie wyciągu z miłorzębu dwuklapowego (Ginkgo biloba) – obserwowano niewielką do umiarkowanej poprawę kliniczną po kilkumiesięcznej terapii z użyciem dawek 80-240 mg dziennie (dostosowywanych przez lekarzy do nasilenia objawów);
• korzystne może być także zastosowanie ekstraktu z kory sosny nadmorskiej (prawdopodobnie w związku z dużą zawartością antyoksydantów);
• poprawę stanu klinicznego obserwowano w związku z podawaniem korzenia żeń-szenia, bakopy i melisy;
• efekty stosowania migdałowca jadalnego, szafranu, passiflory (męczennicy) były za to porównywalne z metylofenidatem (jeden z kluczowych farmaceutyków wykorzystywanych w leczeniu ADHD). 

Najwięcej badań dotyczy pierwszych dwóch produktów. Pozostałe to najczęściej pojedyncze prace, niepozbawione nieścisłości w metodologii czy raportowaniu wyników. Trudno zatem wskazywać konkretne rozwiązania w problemie, jakim jest ADHD. Pozytywna strona jest natomiast taka, że w badaniach nie obserwowano szczególnie istotnych działań niepożądanych w/w nutraceutyków. Autorzy mają nadzieję, że ich praca wspomoże specjalistów doradzających rodzinom chorych i wskaże najbardziej obiecujące kierunki dalszych badań. 

Na podstawie

Golsorkhi H, Qorbani M, Sabbaghzadegan S, Dadmehr M. Herbal medicines in the treatment of children and adolescents with attention-deficit/hyperactivity disorder (ADHD): An updated systematic review of clinical trials. Avicenna J Phytomed. 2023 Jul-Aug;13(4):338-353. doi: 10.22038/AJP.2022.21115. PMID: 37663386; PMCID: PMC10474921.