Badanie kliniczne przeprowadzone w Indiach wspiera hipotezę, że mikroflora jelitowa może wpływać na procesy patofizjologiczne w przebiegu zespołu policystycznych jajników.
Dieta (zwłaszcza schudnięcie) i styl życia są podstawą w leczeniu tej choroby – mimo że jej przyczyna wciąż pozostaje niewyjaśniona. Wiemy jednak, że te dwa podstawowe elementy nie wystarczą: w zespole policystycznych jajników występuje wiele zazębiających się zaburzeń hormonalnych i metabolicznych (m.in. insulinooporność, nadmiar androgenów) i w ramach terapii próbuje się te zaburzenia wyrównywać (oprócz leczenia objawowego i ułatwiania zajścia w ciążę, co nierzadko jest głównym problemem pacjentek).
Pojawiają się prace naukowe sugerujące, że na przebieg zaburzeń metabolicznych i hormonalnych może w pewnym stopniu wpływać skład mikroflory jelitowej. Indyjscy lekarze sprawdzili, jak zmienią się wskaźniki biochemiczne i objawy po suplementacji złożonego synbiotyku (bakterie w połączeniu z fruktooligosacharydami). Testowany preparat zawierał następujące szczepy (pierwsze trzy w ilości 2 mld CFU, pozostałe w ilości 1 mld CFU):
- Lactobacillus acidophilus UBLA-34;
- L. rhamnosus UBLR-58;
- L. reuteri UBLRu-87;
- L. plantarum UBLP-40;
- L. casei UBLC-42;
- L. fermentum UBLF-31;
- Bifidobacterium bifidum UBBB-55.
Uczestniczkami badania zostały 104 kobiety w wieku 18-40 lat. Część pacjentek otrzymywała synbiotyk, część placebo. Suplementację prowadzono przez pół roku. Równocześnie zalecano i kontrolowano zmianę diety i stylu życia.
W grupie otrzymującej synbiotyk stwierdzono:
- istotną poprawę regularności cyklu miesiączkowego;
- istotną redukcję stężenia testosteronu we krwi;
- istotną redukcję obwodu w pasie;
- istotną poprawę obszaru jakości życia związanego z miesiączkami.
W badaniu tym odnotowano zmiany hormonalne (wpływ na stężenie androgenów) i efekty kliniczne (schudnięcie, regularność miesiączek) oraz psychologiczne. Nie do końca wiadomo, w jakim mechanizmie miałyby zachodzić te zmiany (wpływ na metabolizm, wpływ na przemiany hormonów, wpływ na układ nerwowy?). Obserwacje te sugerują, że suplementacja probiotyków mogłaby być wykorzystywana jako element terapii zespołu policystycznych jajników, konieczne są jednak dalsze badania nad optymalnym składem, dawkowaniem i czasem trwania probiotykoterapii (wydaje się, że musi być stosunkowo długi – liczony w miesiącach). Warto by też w przyszłości ocenić, czy takie leczenie zwiększy szanse na zajście w ciążę.
Na podstawie
Kaur I, Suri V, Sachdeva N, Rana SV, Medhi B, Sahni N, Ahire J, Singh A. Efficacy of multi-strain probiotic along with dietary and lifestyle modifications on polycystic ovary syndrome: a randomised, double-blind placebo-controlled study. Eur J Nutr. 2022 Dec;61(8):4145-4154. doi: 10.1007/s00394-022-02959-z. Epub 2022 Jul 20. PMID: 35857132.