Nanocząsteczki srebra są dziś ważnym i cennym składnikiem wykorzystywanym w kosmetologii i dermatologii – uważają naukowcy z Uniwersytetu UCSI w Kuala Lumpur (Malezja).
Nanosrebro spowodowało rozwój nowych produktów służących do leczenia lub profilaktyki chorób skóry. Możliwe jest to dzięki następującym działaniom nanocząsteczek srebra:
- przeciwbakteryjnemu, na drodze różnych mechanizmów:
- srebro uszkadza ściany komórkowe bakterii, prowadząc do niekontrolowanego wycieku zawartości komórek i ich śmierci;
- powoduje też zaburzenia czynności łańcucha oddechowego, a to wywołuje stres oksydacyjny i uszkodzenie struktur wewnątrzkomórkowych;
- zaburza strukturę kwasów nukleinowych oraz syntezę białek;
- przyłącza się kowalencyjnie do enzymów bakteryjnych, co zaburza ich czynność;
- działaniu przeciwgrzybiczemu i przeciwwirusowemu;
- działaniu przeciwzapalnemu, co może być zwłaszcza przydatne w stanach zapalnych związanych z mikroorganizmami, np. gojeniem się ran czy trądzikiem.
Srebro jest więc wykorzystywane w postaci aplikacji miejscowych m.in. do:
- dezynfekcji skóry;
- wspierania leczenia ran;
- zapobiegania próchnicy i zwalczania przykrego zapachu z ust;
- leczenia trądziku;
- zwalczania łupieżu.
Ciekawe jest to, że nanocząsteczki srebra różnią się od siebie wielkością oraz kształtem, co ma przełożenie na ich działanie, np. zdolność do penetracji do wnętrza mikroorganizmów, uszkadzania ich struktur, wreszcie na przenikanie przez skórę. Ten ostatni temat wciąż nie został wyjaśniony. Pewne prace wskazują, że (zwłaszcza małe) nanocząsteczki srebra mogą przenikać do głębokich warstw skóry, ale raczej nie przedostają się do krwiobiegu. To jednak dotyczy skóry zdrowej i trudno przekładać to na aplikację na obszary zmienione chorobowo. Znaczenie tego procesu jest o tyle istotne, że w odpowiednich stężeniach srebro działa toksycznie również na ludzkie komórki; zjawisko to może zyskać w przyszłości znaczenie kliniczne, ponieważ wrażliwe na srebro okazują się nie tylko komórki zdrowe, ale i komórki nowotworowe – badania te są jednak na bardzo wczesnym etapie.
Na podstawie
Ong WTJ, Nyam KL. Evaluation of silver nanoparticles in cosmeceutical and potential biosafety complications. Saudi J Biol Sci. 2022 Apr;29(4):2085-2094. doi: 10.1016/j.sjbs.2022.01.035. Epub 2022 Jan 21. PMID: 35531241; PMCID: PMC9073040.