Amerykańskie Towarzystwo Kardiologiczne (AHA, American Heart Association), jedno z trzech głównych towarzystw naukowych wyznaczających standard postępowania w kardiologii, wydało niedawno dokument podsumowujący zastosowanie kwasów omega-3 w leczeniu hipertriglicerydemii, czyli choroby polegającej na podwyższeniu poziomu triglicerydów. 

Triglicerydy to jedna z frakcji cholesterolu krążąca we krwi. U ludzi w krajach wysoko rozwiniętych dość często stężenie tych cząsteczek podnosi się nadmiernie, >200 mg/dl, co jest związane z typowym zachodnim stylem życia: brakiem ruchu, nadmiarem kalorii, dużym spożyciem wysoko przetworzonej żywności i alkoholu. Jednym aspektem hipertriglicerydemii jest jej związek z ryzykiem chorób układu krążenia (i mimo że nie został do końca wyjaśniony, wiadomo, że z pewnością istnieje), innym – zwiększone ryzyko nagłego, bardzo ciężkiego powikłania, jakim jest ostre zapalenie trzustki (to dotyczy jednak osób, u których triglicerydy przekraczają 500 mg/dl, a takich jest stosunkowo niewiele).

Kwasy omega-3 są jednym z najefektywniejszych sposobów farmakologicznego obniżania stężenia triglicerydów we krwi (skuteczne jest również ograniczenie do zera spożycia alkoholu, rezygnacja ze słodyczy i regularny wysiłek fizyczny). Zalecenia dla lekarzy, by w hipertriglicerydemii wykorzystywać kwasy omega-3, mają już blisko 20 lat! W najnowszym dokumencie eksperci AHA podsumowują natomiast nowe wiadomości o wykorzystaniu tego popularnego nutraceutyku, oczywiście w aspekcie zwalczania hipertriglicerydemii. Z najważniejszych wiadomości:

  • do obniżenia triglicerydów będących w zakresie 200-400 mg/dl można stosować zarówno kwas eikozapentaenowy (EPA), jak i jego połączenie z kwasem dokozaheksaenowym (DHA), mają porównywalną skuteczność;
  • jeśli stężenie triglicerydów przekracza 500 mg/dl, lepszym wyborem wydaje się sam kwas EPA, nie podniesie on bowiem równocześnie stężenia cholesterolu we frakcji LDL;
  • dawka kwasów omega-3 zapewniająca skuteczne obniżenie triglicerydów to 3-4 g dziennie;
  • w dawce 4 g dziennie kwasy omega-3 zmniejszają stężenie apolipoproteiny B i cholesterolu nie-HDL, czyli frakcji uważanych za najbardziej aterogenne (w największym stopniu zagrażających progresją miażdżycy);
  • dodanie EPA do leczenia statyną pozwoliło obniżyć o 25% ryzyko powtórnych zawałów i innych incydentów sercowo-naczyniowych w niedawnym dużym badaniu klinicznym REDUCE-IT, trwa natomiast inne badanie, które ma sprawdzić, jaki będzie analogiczny wpływ połączenia kwasów EPA oraz DHA;
  • leczenie hipertriglicerydemii kwasami omega-3 w dawce 4 g (obu kwasów łącznie lub w monoterapii EPA) dziennie wydaje się i skuteczne, i bezpieczne.

Na podstawie

Circulation. 2019 Sep 17;140(12):e673-e691. Omega-3 Fatty Acids for the Management of Hypertriglyceridemia: A Science Advisory From the American Heart Association. Skulas-Ray AC, Wilson PWF, Harris WS, Brinton EA, Kris-Etherton PM, Richter CK, Jacobson TA, Engler MB, Miller M, Robinson JG, Blum CB, Rodriguez-Leyva D, de Ferranti SD, Welty FK; American Heart Association Council on Arteriosclerosis, Thrombosis and Vascular Biology; Council on Lifestyle and Cardiometabolic Health; Council on Cardiovascular Disease in the Young; Council on Cardiovascular and Stroke Nursing; and Council on Clinical Cardiology.