Czosnek, postarzany wyciąg z czosnku oraz rozpuszczalne w wodzie substancje aktywne obecne w czosnku mają potencjał terapeutyczny w chorobie Alzheimera – uważają naukowcy z Uniwersytetu w Ferrarze (Włochy). 

Autorzy podsumowali aktualny stan wiedzy na temat właściwości różnych produktów uzyskiwanych z czosnku, zainteresowani z pewnością znajdą mnóstwo interesujących informacji w oryginalnym artykule. Z najciekawszych spostrzeżeń:

  • alicyna, jedna z najlepiej przebadanych substancji aktywnych czosnku nie jest obecna w nietkniętych ząbkach i powstaje w wyniku reakcji enzymatycznej, dopiero po uszkodzeniu (np. rozgnieceniu, pocięciu) ząbka czosnku;
  • mimo nadziei wiązanych z alicyną dyskusyjne może być wywieranie przez nią działania farmakologicznego po spożyciu doustnym, ponieważ z racji rozpuszczalności w tłuszczach alicyna trudno wchłania się z przewodu pokarmowego;
  • za biologiczne działanie czosnku odpowiadają prawdopodobnie rozpuszczalne w wodzie związki siarki, takie jak S-allilocysteina, S-allilomerkaptocysteina (i ich metabolity); są one obecne m.in. w postarzanym esktrakcie z czosnku (po ok. 2 latach powstają z substancji lipofilnych);
  • w badaniach eksperymentalnych zarówno alicyna, jak i substancje rozpuszczalne w wodzie wpływały na typowe dla demencji procesy patofizjologiczne zachodzące w komórkach nerwowych, chroniąc je przed przedwczesnym obumieraniem na drodze antyoksydacji, wygaszania reakcji zapalnych, zmiany aktywności enzymów rozkładających neurotransmitery (zwłaszcza acetylocholinę) i niwelowanie wpływu toksyn bakteryjnych oraz beta-amyloidu;
  • w badaniach na zwierzętach udawało się, dzięki podawaniu substancji obecnych w czosnku, uzyskać wymierne efekty kliniczne pod postacią poprawy funkcji poznawczych.

Nie ma wciąż leczenia przyczynowego choroby Alzheimera, mimo rozwoju nauki nie wiadomo nawet, jaki dokładnie jest mechanizm rozwoju demencji alzheimerowskiej. Czosnek zawiera substancje działające wielorako i być może okaże się źródłem nowych opcji terapeutycznych. Wyzwaniem, z uwagi na niską biodostępność, może być skuteczne dostarczanie alicyny do układu nerwowego – być może stanie się ona obiektem badań firm farmaceutycznych i doczekamy się nowych badań klinicznych z alicyną lub jej pochodnymi w kontekście demencji. 

Na podstawie

Tedeschi P, Nigro M, Travagli A, Catani M, Cavazzini A, Merighi S, Gessi S. Therapeutic Potential of Allicin and Aged Garlic Extract in Alzheimer’s Disease. Int J Mol Sci. 2022 Jun 22;23(13):6950. doi: 10.3390/ijms23136950. PMID: 35805955; PMCID: PMC9266652.