Włoscy mikrobiolodzy uważają, że olejek z drzewa herbacianego (tea tree oil) może sprawdzić się jako dezynfektant skuteczny wobec koronawirusów, w tym SARS-CoV2. 

Takie wnioski poczynili na podstawie badań, w których wykorzystali substancje aktywne tego olejku eterycznego (pochodne terpinenu i cyneolu) do unieszkodliwiania koronawirusa kociego i ludzkiego koronawirusa OC43 („krewnego” wirusa SARS-CoV2 odpowiedzialnego za COVID-19). Przeprowadzili także symulację interakcji tych substancji z białkami kolca koronawirusów.  

Olejki eteryczne są atrakcyjnym alternatywnym źródłem substancji o właściwościach dezynfekcyjnych, a to z uwagi na drażniące działanie alkoholu, zawartego w wielu aktualnie stosowanych takich środkach (wiele osób skarży się np. na suchość czy zaczerwienienia skóry). 

Olejek z drzewa herbacianego (Melaleuca alternifolia) ma dobrze udokumentowane działanie przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybicze; niektóre badania wskazują, że pod względem skuteczności przeciwbakteryjnej dorównuje, a być może nawet przewyższa roztwory alkoholu lub chlorku benzalkonium. 

W tej pracy włoscy naukowcy wykazali, że już w niewielkim stężeniu (niewiele ponad 3 proc.), już po 5 minutach olejek z drzewa herbacianego unieszkodliwiał przeszło 80 proc. cząstek koronawirusów ludzkich i 99 proc. kocich (wydłużenie czasu zwiększało skuteczność inaktywowania wirusów). Autorzy potwierdzają, że skuteczność taka znacznie przewyższa efektywność alkoholu, czyni więc badany olejek przydatny nawet w warunkach szpitalnych, co zresztą wykazano w innych badaniach. Skuteczność przeciwwirusowa potęguje się po połączeniu etanolu z olejkiem z drzewa herbacianego, wystarczy połączyć obie substancje już w niewielkiej ilości (3,5 proc. olejku i 5 proc. alkoholu). 

Ponieważ białka różnych koronawirusów są stosunkowo podobne, autorzy – na podstawie wyników symulacji molekularnych interakcji między cząsteczkami olejku i białek wirusa – uznają olejek z drzewa herbacianego za potencjalnie przydatny także w profilaktyce infekcji. Substancje aktywne olejku eterycznego utrudniają bowiem koronawirusowi SARS-CoV2 wnikanie do komórek (podobne zjawisko dotyczy także wirusa grypy typu A), niezależnie od bezpośredniego działania inaktywującego wirusa. 

Symulacja taka nie jest wystarczającym dowodem skuteczności jakiejkolwiek substancji przeciw konkretnemu wirusowi, dostarcza jednak pola do dalszych badań i sprawdzenia zaproponowanych hipotez. Zwłaszcza że część tych właściwości (przeciwbakteryjne, ale jeszcze nie przeciwwirusowe) potwierdzono, jak już wspomniano, w badaniach „w realnym życiu” (patrz poniżej). 

Olejek do dezynfekcji dłoni

Na podstawie

Romeo A, Iacovelli F, Scagnolari C, Scordio M, Frasca F, Condò R, Ammendola S, Gaziano R, Anselmi M, Divizia M, Falconi M. Potential Use of Tea Tree Oil as a Disinfectant Agent against Coronaviruses: A Combined Experimental and Simulation Study. Molecules. 2022 Jun 12;27(12):3786. doi: 10.3390/molecules27123786. PMID: 35744913; PMCID: PMC9228983.