Czy stomatologia może skorzystać z dobrodziejstw nutraceutyków? Przykładem może być badanie kliniczne przeprowadzone przez periodontologów w Indiach. 

Naukowcy wykorzystali 4% żel z tropikalnego owocu znanego z silnych właściwości antyoksydacyjnych – mangostanu. Stosowali go jako dodatek do zabiegu skalingu i wygładzania powierzchni korzeniowych u 50 pacjentów z przewlekłym zapaleniem przyzębia (u części zaaplikowano badany żel, u części placebo). 

Przewlekłe zapalenie przyzębia to wyjątkowo częsta choroba (stwierdzana u nawet połowy dorosłych w krajach rozwiniętych), w zaawansowanym wieku jest ważną przyczyną utraty uzębienia. Skutkiem przewlekłej reakcji zapalnej przyzębia jest bowiem zniszczenie tkanki łącznej podtrzymującej zęby. 

Główną metodą terapeutyczną jest zabieg skalingu z wygładzaniem powierzchi korzeni zębów, w razie potrzeby wzbogacany o zastosowanie środków przeciwdrobnoustrojowych lub laseroterapię (czasami może być jednak konieczne leczenie chirurgiczne). 

Indyjscy naukowcy jako dodatek do wspomnianego zabiegu postanowili wykorzystać żel z mangostanu, z uwagi na jego właściwości przeciwzapalne i przeciwdrobnoustrojowe (nie tylko antyoksydacyjne). Żel aplikowano miejscowo po zabiegu, a stan przyzębia oceniano po 3 miesiącach. 

Analiza wskazała, że zastosowanie żelu:

  • zwiększyło pojemność antyoksydacyjną płynu dziąsłowego (płyn o charakterze odżywczo-odpornościowym, którego ilość w zapaleniu przyzębia nadmiernie wzrasta);
  • zmniejszyło głębokość kieszonek dziąsłowych, stopień utraty przyczepu łącznotkankowego (elementów łączących zęby z dziąsłem) oraz ograniczyło krwawienia z dziąseł. Ponieważ przyczyną krwawień jest w tej chorobie przewlekły stan zapalny, może podejrzewać, że był to skutek przeciwzapalnego działania substancji aktywnych mangostanu. 

Ekstrakt z mangostanu wykazuje aktywność wobec bakterii Porphyromonas gingivalis, która jest głównym patogenem uczestniczącym w rozwoju przewlekłego zapalenia przyzębia. Wydziela enzymy rozkładające kolagen oraz wzbudza odpowiedź immunologiczną, więc jej zwalczanie również przyczynia się do poprawy stanu przyzębia. 

Autorzy nazywają mangostan „cudownym owocem” i zachęcają do weryfikacji uzyskanych wyników w kolejnych, większych badaniach klinicznych z dłuższym okresem obserwacji. 

Na podstawie

Manjunatha VA, Vemanaradhya GG, Gowda TM. Clinical and antioxidant efficacy of 4% mangosteen gel as a local drug delivery in the treatment of chronic periodontitis: A placebo-controlled, split-mouth trial. Dent Med Probl. 2022 Jan-Mar;59(1):111-119. doi: 10.17219/dmp/139198. PMID: 35359035.