Jak działa colostrum (siara bydlęca) na ludzki organizm? Odpowiedzi na to pytanie podjęli się włoscy naukowcy, dokonując przeglądu dostępnych prac naukowych. 

Colostrum cieszy się zainteresowaniem w kręgach związanych z medycyną ludową od setek lat. Współczesna nauka pozwoliła dokładnie określić zarówno skład, jak i funkcje siary bydlęcej, które w dużym skrócie polegają na zapewnieniu potomkowi odporności przeciw patogenom (np. immunoglobulin, cytokin regulujących reakcje zapalne) i dostarczeniu substancji odpowiadających za wzrost i regenerację tkanek (w tym hormonów, nukleotydów, czynników wzrostowych). 

Przez wieki colostrum stosowano w leczeniu chorób wymagających szeroko pojętego „wzmocnienia”, dziś natomiast budzi duże zainteresowanie producentów suplementów diety (ale nie tylko – również farmaceutycznego, zwłaszcza w aspekcie przyspieszania gojenia się ran po miejscowej aplikacji). Podstawowe pola poszukiwania skuteczności colostrum to wspieranie odporności przeciwzakaźnej oraz wsparcie leczenia przewlekłych chorób zapalnych różnych układów (pokarmowego,  stawów…).

Po dokonaniu przeglądu 28 badań klinicznych z użyciem colostrum w różnych populacjach autorzy wskazali co następuje:

  • w trzech badaniach wykazano skuteczność colostrum w postaci miejscowej (podanie dopochwowe); dwa z nich dotyczyły wpływu na suchość pochwy (w tym u pacjentek z pomenopauzalną atrofią błony śluzowej pochwy), trzecie – wpływu na cofanie się zmian dysplastycznych szyjki macicy;
  • wśród osób uprawiających sport obserwowano po podaniu colostrum uszczelnienie nabłonka jelitowego i redukcję osłabienia odporności związanego z intensywnym wysiłkiem fizycznym; w jednym badaniu obserwowano szybszy powrót siły mięśniowej po wyczerpującym wysiłku;
  • działanie uszczelniające nabłonek jelitowy potwierdzono także w badaniu osób wymagających intensywnej terapii (krytycznie chorych); osoby otrzymujące colostrum krócej przebywały na oddziale intensywnej terapii, mimo to nie stwierdzono redukcji śmiertelności;
  • doustne podawanie colostrum wiązało się z szybszym ustępowaniem biegunki u dzieci w wieku od 6 m.ż. do 2 r.ż.; obserwowano także efekt profilaktyczny – suplementacja colostrum wiązała się ze zmniejszeniem częstości nawracających infekcji dróg moczowych i biegunek u dzieci;
  • wśród dzieci z ostrą białaczką limfoblastyczną otrzymujących colostrum odnotowano mniejsze niż w grupie kontrolnej nasilenie zmian zapalnych jamy ustnej (powikłania chemioterapii);
  • w innym badaniu z udziałem dzieci z alergiami oddechowymi obserwowano poprawę drożności nosa po podaniu colostrum; 
  • w niewielkim badaniu z udziałem starszych osób colostrum poprawiało wyniki treningu siły mięśniowej oraz zmniejszyło stężenie markera resorpcji kości we krwi.

Z tych obserwacji wyłania się możliwy wpływ colostrum na funkcje układu pokarmowego, stan błony śluzowej pochwy, być może także na ogólnie rozumiane „wzmocnienie odporności”. Przeprowadzone dotychczas badania były niewielkie i dość różnorodne pod względem doboru populacji czy punktów końcowych – konieczne są większe badania kliniczne, aby wyjaśnić ostatecznie efekty kliniczne suplementacji colostrum u ludzi. Zdaniem autorów nutraceutyk ten ma potencjał, obecnie niedoszacowany z uwagi na niedostatek badań. 

Na podstawie

Guberti M, Botti S, Capuzzo MT, Nardozi S, Fusco A, Cera A, Dugo L, Piredda M, De Marinis MG. Bovine Colostrum Applications in Sick and Healthy People: A Systematic Review. Nutrients. 2021 Jun 25;13(7):2194. doi: 10.3390/nu13072194. PMID: 34202206; PMCID: PMC8308243.