Zespół amerykańskich naukowców po analizie danych z prospektywnego badania kohortowego MESA (Multi-Ethnic Study of Atherosclerosis) stwierdził, że wyższa zawartość kwasów tłuszczowych z rodziny omega-3 we krwi wiąże się z mniejszym ryzykiem powikłań: krwawień oraz incydentów migotania przedsionków. 

Do badania MESA włączano osoby bez rozpoznanej miażdżycy, które monitorowano przez kilkanaście lat – u części z nich w tym czasie pojawiły się objawy choroby układu krążenia. Daje to pewien wgląd w początkowe etapy naturalnego rozwoju miażdżycy i pozwala ocenić znaczenie stylu życia, diety i ewentualnej suplementacji w patofizjologii. 

Przebadano historie przeszło 6500 uczestników (średni wiek ok. 62 lat, nieznaczna przewaga kobiet). Autorzy wykazali, że w tej grupie wzrostowi ilości EPA (oraz EPA łącznie z DHA) we krwi towarzyszyło zmniejszenie częstości krwawień, również u osób przyjmujących leki zwiększające to ryzyko (niesteroidowe leki przeciwzapalne, sterydy). Warto dodać, że w pracy tej analizowano krwawienia wymagające hospitalizacji, a więc poważne. 

Jeśli chodzi o ryzyko migotania przedsionków, ono zmniejszało się wraz ze wzrostem zawartości we krwi kwasu dokozaheksaenowego (DHA), ale nie EPA. 

Obserwacje te świadczą o tym, że oba wspomniane kwasy tłuszczowe pełnią odmienne role w protekcji przed chorobami serca i naczyń (i że oba są potrzebne). Jest też drugi ważny aspekt poczynionych obserwacji: wyniki uzyskane przez autorów są niespójne z badaniami klinicznymi, w ramach których podawanie dużych dawek kwasów omega-3 w celach kardioprotekcyjnych zwiększało ryzyko krwawień. Zdaniem autorów może to być związane z efektem dawki właśnie. U uczestników badania MESA ilości kwasów omega-3 we krwi były generalnie mniejsze niż uzyskiwane za pomocą wysokich dawek, jakie stosuje się w ramach prewencji wtórnej, u osób znacznie bardziej zagrożonych powikłaniami miażdżycy i wymagających całej baterii leków. To może oznaczać, że do pewnej dawki kwasów omega-3 ryzyko krwawień się zmniejsza, a powyżej tego progu zwiększa. 

Dlatego właśnie przy stosowaniu dawek przekraczających te zalecane w ramach „czystej” suplementacji żywieniowej warto konsultować się z lekarzem prowadzącym, który będzie w stanie ocenić indywidualne ryzyko i korzyści (każdy ma inną historię i stan kliniczny!) i doradzi w doborze dawki kwasów omega-3. 

Na podstawie

Kapoor K, Alfaddagh A, Al Rifai M, Bhatt DL, Budoff MJ, Nasir K, Miller M, Welty FK, McEvoy JW, Dardari Z, Shapiro MD, Blumenthal RS, Tsai MY, Blaha MJ. Association Between Omega-3 Fatty Acid Levels and Risk for Incident Major Bleeding Events and Atrial Fibrillation: MESA. J Am Heart Assoc. 2021 Jun;10(11):e021431. doi: 10.1161/JAHA.121.021431. Epub 2021 May 27. PMID: 34041918; PMCID: PMC8483537.