Stosunkowo długie badanie kliniczne przeprowadzone w Niemczech wykazało, że suplementacja błonnika połączona ze wsparciem w zmianie stylu życia przyczynia się do poprawy metabolizmu węglowodanów. 

W badaniu wzięło udział 180 osób z nieprawidłową tolerancją glukozy. Jest to stan „zapowiadający” rozwój cukrzycy w kolejnych kilku latach i sygnał alarmowy dla pacjenta i lekarza, że konieczne są zmiany diety, aktywności fizycznej – oraz jak się okazało, pomocna będzie też suplementacja. Uczestnicy otrzymywali bowiem przez prawie 2 lata suplement zawierający nierozpuszczalny błonnik (z łusek owsianych) albo placebo równolegle z poradami na temat właściwego stylu życia. Autorzy omawianej pracy przeanalizowali, jaki był wpływ zwiększonego spożycia błonnika na parametry metabolizmu po roku. Do analizy włączono także błonnik dostarczany z produktami spożywczymi, a porównywano najlepsze zaopatrzenie w błonnik ogółem (suplementacja + udana zmiana stylu życia) z najgorszym. 

Analiza wskazała, że istnieje nieliniowa zależność między spożyciem błonnika a stężeniem glukozy po 2 godzinach od posiłku. Już od 14 g błonnika dziennie stężenie to zaczynało maleć, a efekty bliskie maksymalnym uzyskiwano przy ok. 25 g.  Osoby dostarczające największe ilości błonnika miały najlepsze wyniki także pod względem oporności tkanek na insulinę i stopnia stłuszczenia wątroby.

Ta prosta interwencja może pomagać osobom z zaburzonym metabolizmem glukozy, czyli chronić przed rozwojem jawnej cukrzycy, ale i pomagać chorym na cukrzycę w kontroli glikemii. Trzeba jednak pamiętać o dwóch ważnych rzeczach: sama suplementacja błonnika nie wystarczy, potrzebne są zmiany stylu życia (np. zmiana diety, zwiększona aktywność fizyczna, kontrola stresu i snu) oraz właściwe leczenie, gdy zaburzenia metabolizmu go wymagają. Autorzy zastrzegają też, że uzyskane wyniki wymagają potwierdzenia w kolejnych badaniach. 

Przypomnijmy, że błonnik, o ile ktoś suplementuje i o ile specjalista nie zaleci inaczej, powinno się przyjmować w oddaleniu od leków, aby nie ryzykować gorszego ich wchłaniania, ale najlepiej tuż przed posiłkiem z węglowodanami (aby te się wchłaniały wolniej i w mniejszym stopniu). I zawsze należy rozprowadzić dokładnie w szklance wody.

Na podstawie

Kabisch S, Honsek C, Kemper M, Gerbracht C, Arafat AM, Birkenfeld AL, Dambeck U, Osterhoff MA, Weickert MO, Pfeiffer AFH. Dose-dependent effects of insoluble fibre on glucose metabolism: a stratified post hoc analysis of the Optimal Fibre Trial (OptiFiT). Acta Diabetol. 2021 Jul 12. doi: 10.1007/s00592-021-01772-0. Epub ahead of print. PMID: 34254189.