Japońscy naukowcy przeprowadzili badanie kliniczne, w ramach którego ocenili możliwości wykorzystania suplementacji glonów z gromady brunatnic (ang. brown algae, kelp) do wspierania odchudzania. 

Wodorosty są teoretycznie bardzo dobrym źródłem substancji prozdrowotnych, m.in. błonnika, beta-glukanów, fukoidanu. Z badań obserwacyjnych wynika, że spożycie wodorostów koreluje ze zmniejszonym ryzykiem chorób układu krążenia, chorób metabolicznych, przewlekłych chorób zapalnych (w tym układu ruchu) i nowotworów. W ramach suplementacji jednak trudno podawać duże dawki brunatnic z uwagi na zawarty w nich jod. Jod nie jest bynajmniej obojętny dla zdrowia człowieka: dawka, którą powinien dostarczać w diecie dorosły, to ok. 150 µg dziennie, maksymalna zaś nie jest jednomyślnie ustalona – wg autorów z Japonii to 3000 μg, w USA przyjmuje się ok. 1000 μg, w Chinach 800 μg. Czemu to tak ważne? Z badań obserwacyjnych wynika, że regularne spożywanie dużych ilości jodu zwiększa ryzyka chorób tarczycy (przede wszystkim niedoczynności wywołanej reakcją zapalną, czyli choroby Hashimoto). W Japonii taka ilość jodu może znaleźć się już nawet w ok. 1 g brunatnic, stąd ryzyko przekroczenia bezpiecznej dawki, dodatkowo komplikowane przez wyjątkowo dużą zmienność ilości jodu w glonach (zależnie od miejsca pochodzenia i warunków rozwoju). Trudno było zatem prowadzić jakiekolwiek badania kliniczne z suplementacją brunatnic. 

Autorzy pokonali ten problem, tworząc kelp o zmniejszonej ilości jodu (jod ulatuje z parą wodną podczas gotowania). Taki preparat zachowuje resztę korzystnie działających związków i jest bezpieczny, można więc go wykorzystać do oceny działania metabolicznego nawet w dużych ilościach. 

W badaniu wzięło udział 50 osób z nadwagą (BMI 25–30). Przez 8 tygodni otrzymywały jedną z trzech interwencji: odpowiednio spreparowane wodorosty w dwóch różnych dawkach (duża i mała) albo placebo. 

Po dwóch miesiącach suplementacji uzyskano następujące wyniki:

  • istotna redukcja (w stosunku do grupy kontrolnej) tłuszczowej masy ciała u mężczyzn, ale nie u kobiet;
  • brak zmian w zakresie hormonów tarczycy (co wydaje się potwierdzać, że glony o zredukowanej zawartości jodu są pod tym względem bezpieczne – autorzy oceniają, że dawka jodu wynosiła ok. 1000 μg dziennie). 

Zdaniem autorów za odmienności obserwowanych efektów brunatnic u mężczyzn i u kobiet mogą odpowiadać różnice w metabolizmie i depozycji tkanki tłuszczowej u obu płci, być może wynikające z działania estrogenów. Możliwe, że w większej grupie, w której znajdzie się więcej kobiet z dużą ilością tkanki tłuszczowej trzewnej (tj. podobnie jak u mężczyzn) uda się zaobserwować podobne wyniki. Podskórna tkanka tłuszczowa, czyli w typowej dla kobiet lokalizacji, może w teorii reagować inaczej. Co istotne, jeśli wyniki się potwierdzą, wodorosty okażą się ważnym nutraceutykiem dla mężczyzn, którzy są bardziej niż kobiety narażeni na skutki odkładania się trzewnej tkanki tłuszczowej pod postacią zwiększonego ryzyka chorób układu krążenia. 

Pamiętajmy, że jest to pierwsze tego typu badanie kliniczne (z wodorostami o zmniejszonej ilości jodu) i że uzyskane wyniki wymagają potwierdzenia w kolejnych, większych grupach. 

Na podstawie

Aoe S, Yamanaka C, Ohtoshi H, Nakamura F, Fujiwara S. Effects of Daily Kelp (Laminaria japonica) Intake on Body Composition, Serum Lipid Levels, and Thyroid Hormone Levels in Healthy Japanese Adults: A Randomized, Double-Blind Study. Mar Drugs. 2021 Jun 22;19(7):352. doi: 10.3390/md19070352. PMID: 34206160; PMCID: PMC8307228.