Irańscy naukowcy wykazali, że kilkumiesięczna suplementacja sproszkowanego czosnku poprawia markery zapalenia (stężenie białka C-reaktywnego, hs-CRP) oraz ciśnienie tętnicze u osób z chorobą wątroby. 

Białko C-reaktywne jest wytwarzane w wątrobie w stanach zapalnych, a tlące się stany zapalne mogą obejmować cały organizm. Jest to typowe zjawisko występujące w otyłości, stłuszczeniu wątroby, miażdżycy, nadciśnieniu tętniczym; podejrzewa się, że to właśnie przewlekły stan zapalny jest ogniwem łączącym poszczególne składowe zespołu metabolicznego (cukrzyca, zaburzenia lipidowe, otyłość, nadciśnienie tętnicze) i po latach prowadzącym – w wyniku uszkodzenia naczyń i miażdżycy – do choroby wieńcowej, zawałów serca i przedwczesnych zgonów. Nadciśnienie tętnicze jest zaś czynnikiem ekstremalnie zwiększającym ryzyko i przyspieszającym zmiany chorobowe. Tym niebezpieczniejszym, że przez wiele lat (do czasu zdiagnozowania) jest bezobjawowe, a skutkami obejmuje rozliczne narządy (uszkadza oczy, nerki, serce, mózg…).

Osoby ze stłuszczeniem wątroby są narażone na rozwój i nadciśnienia, i innych składowych zespołu metabolicznego, powinny być więc monitorowane pod tym kątem i zachęcane do zmiany diety i stylu życia. Jedną z prostych modyfikacji diety (oczywiście nie jedyną i nie wystarczającą!) może być suplementacja czosnku, który ma działanie przeciwzapalne i przeciwnadciśnieniowe i skuteczność tej właśnie interwencji postanowili sprawdzić naukowcy z Iranu. 

W badaniu wzięło udział 110 pacjentów z niealkoholowym stłuszczeniem wątroby, których podzielono na dwie grupy: w jednej stosowano sproszkowany czosnek w dawce 400 mg albo placebo. Obserwacja trwała 15 tygodni. Po tym czasie przeanalizowano zmiany w zakresie ciśnienia tętniczego krwi oraz stężenia białka C-reaktywnego i stwierdzono, że w grupie otrzymującej czosnek doszło do zmniejszenia zarówno ciśnienia skurczowego (o średnio prawie 8 mmHg), jak i rozkurczowego (o średnio nieco ponad 5 mmHg) oraz średniego ciśnienia tętniczego. W grupie tej doszło też do wyraźniejszych spadków hs-CRP, a zmiany te były skorelowane ze zmianami ciśnienia tętniczego. 

Wnioski autorów są takie, że suplementacja czosnku może być bezpieczną metodą wspomagającą leczenie nadciśnienia tętniczego u osób z niealkoholowym stłuszczeniem wątroby i pomagać w zapobieganiu powikłaniom nadciśnienia tętniczego. Jest to jeden z głównych celów terapii tej choroby, więc każda skuteczna, bezpieczna, niedroga interwencja będzie godna uwagi. Dodatkowo warto zachęcać do regularnej aktywności fizycznej, zmiany nawyków żywieniowych (np. bardzo skuteczne są diety DASH oraz śródziemnomorska) i co równie ważne – nieodstawiania leków, jeśli trzeba je przyjmować z powodu nadciśnienia, bez porozumienia z lekarzem prowadzącym. 

Na podstawie

Soleimani D, Parisa Moosavian S, Zolfaghari H, Paknahad Z. Effect of garlic powder supplementation on blood pressure and hs-C-reactive protein among nonalcoholic fatty liver disease patients: A randomized, double-blind, placebo-controlled trial. Food Sci Nutr. 2021 May 6;9(7):3556-3562. doi: 10.1002/fsn3.2307. PMID: 34262716; PMCID: PMC8269577.