Zmiana diety i stylu życia są kluczowe w przypadku osób, które mają rozpoznany stan przedcukrzycowy i chcą zminimalizować ryzyko przejścia tego stanu w jawną cukrzycę. Czy jest tu miejsce dla nutraceutyków? Zdaniem wielu tak, a naukowcy z Australii i Sri Lanki wskazują na możliwą rolę cynku. 

Autorzy dokonali przeglądu badań klinicznych, w których łączono suplementację cynku u chorych w stanie przedcukrzycowym z jakimkolwiek parametrem biochemicznym służącym do oceny metabolizmu glukozy. Znaleziono trzy takie prace, z udziałem łącznie 165 pacjentów. Analiza wskazała, że suplementacja cynku istotnie zmniejszała glikemię na czczo (czyli stężenie glukozy w warunkach, gdy trzustka nie jest obciążona koniecznością produkcji insuliny w odpowiedzi na posiłek – świadczy ono m.in. o stanie oporności tkanek na insulinę, stężenie glukozy na czczo u zdrowej osoby powinno być <100 mg/dl). Suplementacja cynku wiązała się także z poprawą wyników doustnego testu obciążenia glukozą (ten z kolei ocenia zdolność trzustki do sprawnego wydzielania insuliny i wprowadzenia nadmiaru glukozy do tkanek obwodowych). 

To niejedyne korzyści z suplementacji cynku wykazane w tej pracy. W jednym z analizowanych badań cynk okazał się zmniejszać stężenie hemoglobiny glikowanej (HbA1c, parametr mówiący stopniu kontroli metabolizmu glukozy w ostatnich 3 miesiącach), w innym redukcji uległo stężenie CRP (białko świadczące o nasileniu stanu zapalnego w organizmie). Dodatkowo suplementacja cynku wiązała się z poprawą profilu lipidowego, czyli wpływała na ryzyko sercowo-naczyniowe. 

Rozczaruje się ten, kto uzna, że samym cynkiem można szybko wyleczyć stan przedcukrzycowy. Czas suplementacji konieczny do osiągnięcia korzyści był stosunkowo długi (pół roku do roku). Dawka stosowana w badaniach wynosiła 20-30 mg cynku dziennie. Efekty natomiast były niezależne od tego, czy cynk był stosowany łącznie z innymi mikroelementami, czy w monoterapii. 

Mimo że cynk ma wyraźny potencjał w stanie przedcukrzycowym i może wpływać na ryzyko w długotrwałej perspektywie, nie należy tracić z oczu konieczności wielokierunkowego postępowania w celu poprawy metabolizmu: ważny jest całokształt zmian stylu życia (zmiana diety, regularny ruch, odstawienie używek), a suplementacja nie zastąpi tych działań, nie jest bowiem magiczną pigułką na problemy, które generowaliśmy przez wiele lat naszego życia. I aczkolwiek zmiany stylu życia może wspomagać, to wymaga jeszcze potwierdzenia w kolejnych badaniach klinicznych.

Na podstawie

Jayawardena R, Ranasinghe P, Kodithuwakku W, Dalpatadu C, Attia J. Zinc supplementation in pre-diabetes mellitus: a systematic review and meta-analysis. Minerva Endocrinol (Torino). 2021 Mar 16. doi: 10.23736/S2724-6507.21.03234-X. Epub ahead of print. PMID: 33759442.