Brazylijscy naukowcy zaobserwowali w badaniu klinicznym, że suplementacja ekstraktu z ostrokrzewu paragwajskiego (yerba mate) redukuje parametry przewlekłego stanu zapalnego i poprawia ważne wskaźniki metaboliczne. 

W badaniu udział wzięło 34 mężczyzn >45 r.ż., u których występowała co najmniej jeden składowa zespołu metabolicznego (nieprawidłowy profil lipidowy, zaburzenia gospodarki węglowodanowej, nadciśnienie tętnicze, otyłość), co plasowało ich w grupie ryzyka rozwoju pełnego zespołu metabolicznego, a wraz z nim – w grupie ryzyka przyspieszonego rozwoju miażdżycy w przyszłości. 

Ponieważ miażdżyca, co dziś wiadomo, ma podłoże przede wszystkim zapalne, a zaburzony metabolizm podsyca przewlekły stan zapalny obejmujący w zasadzie cały organizm (w tym naczynia wieńcowe), próbuje się dziś w profilaktyce zwracać uwagę na znaczenie diety bogatoroślinnej (która ma właściwości przywracające prawidłowy metabolizm) oraz stosowanie polifenoli roślinnych (które mają odpowiadać za działania przeciwzapalne). Yerba mate jest bogata w jeden z tych polifenoli, mianowicie kwas chlorogenowy, które skuteczność w poprawie metabolizmu wykazano jak dotąd w badaniach na zwierzętach. 

Autorzy postanowili sprawdzić więc działanie ekstraktu z yerba mate – tak, by dostarczał dawkę kwasu chlorogenowego analogiczną jak przy regularnym piciu yerba mate w typowych dla Ameryki Południowej ilościach, czyli ok. 600 mg/24 godz. Badanie przeprowadzono metodą podwójnie ślepej próby z kontrolą placebo i skrzyżowaniem grup. 

Analiza wskazała, że suplementacja ekstraktu z yerba mate:

  • prowadziła do spadku stężenia glukozy na czczo;
  • zwiększała stężenie cholesterolu we frakcji HDL (tzw. dobry cholesterol, czyli cząsteczki transportujące cholesterol odebrany z tkanek do wątroby);
  • istotnego spadku markerów przewlekłego stanu zapalnego, tj. stężenia białka C-reaktywnego (CRP, o połowę!) oraz interleukiny 6 (IL6, o 20 proc.). 

Obserwacje te wymagają potwierdzenia w kolejnych badaniach, ponieważ jest to pierwsze badanie kliniczne, w ramach którego oceniano wpływ suplementacji yerba mate na parametry zapalne i metabolizmu przekładające się na ryzyko sercowo-naczyniowe. Możliwe, że yerba mate dołączy do grona tradycyjnych napojów o udowodnionym korzystnym wpływie kardiometabolicznym, jak kawa czy zielona herbata (również bogatych w polifenole). 

Na podstawie

Gebara KS, Gasparotto Junior A, Palozi RAC, Morand C, Bonetti CI, Gozzi PT, de Mello MRF, Costa TA, Cardozo Junior EL. A Randomized Crossover Intervention Study on the Effect a Standardized Maté Extract (Ilex paraguariensis A. St.-Hil.) in Men Predisposed to Cardiovascular Risk. Nutrients. 2020 Dec 23;13(1):E14. doi: 10.3390/nu13010014. PMID: 33374524.