Już sam tytuł pracy opisującej wyniki badania klinicznego australijskich naukowców jest wielce wymowny. Brzmi on: „Regularna suplementacja resweratrolu poprawia gęstość mineralną kości u kobiet po menopauzie”. 

Resweratrol, najintensywniej dziś badany polifenol występujący w winogronach, ma liczne właściwości zdrowotne, najczęściej wiązane z działaniem przeciwzapalnym i przeciwmiażdżycowym. Jest też jednak resweratrol fitoestrogenem, a więc może w niewielkim stopniu „zastępować” funkcje brakujących estrogenów po menopauzie. Doświadczenia na zwierzętach wskazywały, że może przeciwdziałać utracie masy kostnej związanej z ustaniem czynności jajników, w czym prawdopodobnie istotny także jest wpływ resweratrolu na naczynia krwionośne w kościach. 

Badanie kliniczne RESHAW (Resveratrol for Healthy Aging in Women) trwało 2 lata i miało zweryfikować tę hipotezę u ludzi. Przeprowadzono je zgodnie z wysokim standardem badań klinicznych typowym dla branży farmaceutycznej (podwójnie ślepa próba, kontrola placebo,  skrzyżowanie grup). Oceniano wpływ resweratrolu w dawce 75 mg dwa razy dziennie na różne parametry zdrowia, w tym gęstość mineralną kości, u kobiet bez rozpoznanej osteoporozy. Po roku suplementacji w grupie resweratrolu stwierdzono lepszą niż w grupie placebo gęstość kości w obrębie lędźwiowego odcinka kręgosłupa oraz szyjki kości udowej. Tym zmianom towarzyszyła korzystna redukcja C-końcowego telopeptydu kolagenu typu 1, fragmentu kolagenu uwalnianego podczas resorpcji kości przez komórki kościogubne (redukcja ta świadczy o osłabieniu procesów rozpuszczania kości). Wzrost gęstości kości w obrębie szyjki kości udowej był zaś na tyle istotny, że wiązał się ze zmniejszeniem szacowanego ryzyka złamania (w osteoporozie standardem jest szacowanie, jakie są szanse chorych na przebycie złamania w ciągu kolejnych 10 lat, i to ryzyko wpływa na stosowane leczenie). 

Dodatkowe analizy wskazały, że:

  • najlepsze efekty uzyskano u kobiet z gorszym wyjściowo stanem kości;
  • poprawie gęstości kości towarzyszyła poprawa ich unaczynienia;
  • lepsze efekty uzyskano u kobiet, które równoległy suplementowały witaminę D i wapń. 

Zastosowana w tym badaniu dawka pozwoliła spowolnić utratę masy kostnej u kobiet bez rozpoznanej osteoporozy – efekt ten jest godny uwagi, zwłaszcza że pomiarów dokonywano w miejscach najbardziej narażonych na złamania. To badanie pokazuje, że właściwie dobrana suplementacja może mieć efekt profilaktyczny – np. pod postacią zapobiegania utraty masy kostnej w związku z menopauzą. Nasuwa się pytanie, czy może mieć efekt leczniczy – kolejne badania zapewne skupią się na próbach ustalenia, czy suplementacja resweratrolu będzie skuteczna w zmniejszaniu częstości złamań już u kobiet chorujących na osteoporozę – to jest bowiem największym wyzwaniem w leczeniu tej choroby. 

Na podstawie

J Bone Miner Res. 2020 Jun 21. Regular Supplementation With Resveratrol Improves Bone Mineral Density in Postmenopausal Women: A Randomized, Placebo-Controlled Trial. Rachel Hx Wong et al.