Mimo że witaminy z grupy B uczestniczą w procesach naprawy osłonek mielinowych komórek nerwowych i chronią neurony przed skutkami niedotlenienia, niewiele jest badań oceniających ich wpływ na przebieg stwardnienia rozsianego (SM). Lukę tę postanowili wypełnić naukowcy z Uniwersytetu w Rzymie. 

Za cel postawili sobie próbę złagodzenia przewlekłych deficytów w zakresie wzroku będących pozostałością ostrego zapalenia nerwu wzrokowego. U mniej więcej jednej trzeciej chorych jest to pierwszy objaw stwardnienia rozsianego – z jakiegoś powodu szczególnie często atak układu immunologicznego na neurony, skutkujący zniszczeniem osłonki mielinowej, rozpoczyna się w tym miejscu. Większość chorych na stwardnienie rozsiane wykazuje cechy uszkodzenia nerwu wzrokowego (choć głównie w badaniach neurofizjologicznych). Wszystko to sprawia, że witaminy z grupy B wydają się interesującym uzupełnieniem standardowego leczenia – a pewne dane wskazują, że mogą przynosić poprawę nawet u osób bez stwierdzonych niedoborów tych witamin (być może w sytuacji nadmiernego na nie zapotrzebowania związanego z próbami regeneracji osłonek mielinowych ich dawka powinna być zwiększona – tego wciąż nie ustalono).

W badaniu wzięło udział 16 chorych z postacią rzutowo-remisyjną stwardnienia rozsianego i częściową utratą wzroku. Otrzymywali doustnie wysokie dawki: witaminy B1 (300 mg), witaminy B6 (450 mg) i witaminy B12 (1,5 mg), obok standardowej terapii, przez 3 miesiące. Stwierdzono, że po tym czasie poprawiła się ostrość wzroku i pole widzenia. 

W badaniu nie uwzględniono grupy placebo, prawdopodobnie dlatego, że szanse na samoistną poprawę wzroku u osób z długotrwałą historią stwardnienia rozsianego i przewlekłym uszkodzeniem nerwu wzrokowego są niewielkie. Witaminy z grupy B są zaś na tyle silnie powiązane z działaniem komórek nerwowych, że obserwowana poprawa z dużym prawdopodobieństwem nastąpiła dzięki suplementacji. Jak zresztą podkreślają autorzy, sam niedobór witaminy B12 może powodować objawy i zmiany w mózgu podobne do SM. 

Witaminy z grupy B oferują potencjał terapeutyczny w leczeniu stwardnienia rozsianego, a omawiane badanie ukazuje, że warto prowadzić kolejne badania, już z kontrolą placebo, w celu oceny możliwości wpływu na przebieg tej choroby za pomocą odpowiednio dobranej suplementacji. Do ustalenia pozostaje, jak dobierać witaminy B i w jakiej dawce albo w jakiej konstelacji, aby optymalnie wspierać leczenie. 

Na podstawie

Drug Discov Ther. 2020;14(3):122-128.  High-dose vitamin B supplementation for persistent visual deficit in multiple sclerosis: a pilot study. Fabiana Mallone