Stłuszczenie wątroby to najczęstsza choroba tego narządu w świecie zachodnim. Uważa się, że do jego rozwoju w dużym stopniu przyczynia się dieta bogata w cukry proste (zwłaszcza masowo dodawany do przetworzonej żywności syrop glukozowo-fruktozowy) i niezdrowe tłuszcze, uboga zaś w surowe warzywa. I brak wysiłku fizycznego. Swoje też ma do powiedzenia alkohol, choć stłuszczenie spowodowane alkoholem uważa się za odrębną jednostkę chorobową. 

Jest nawet uzasadniona hipoteza, że od stłuszczenia wątroby rozpoczyna się ciąg zdarzeń, które w ostateczności prowadzą do chorób cywilizacyjnych – nadciśnienia, miażdżycy, choroby wieńcowej, cukrzycy, udarów, zaburzeń rytmu serca… Wątroba jest główną naszą stacją odtruwającą i miejscem wytwarzania wielu potrzebnych nam białek (np. czynników krzepnięcia, albumin…) i stan, w którym w komórkach wątroby odkładają się kropelki tłuszczu, zamiast zostać spalone jako źródło energii, z pewnością oznaką zdrowia nie jest. Tymczasem można podejrzewać, że w Polsce stłuszczenie wątroby ma co najmniej kilkanaście, o ile już nie kilkadziesiąt procent społeczeństwa – nawet dzieci (zwłaszcza jeśli są regularnymi konsumentami fast foodów i stronią od surówek).

Wiadomo, że w rozwoju stłuszczenia wątroby bierze udział stres oksydacyjny. Izraelscy naukowcy postanowili sprawdzić, czy ilość antyoksydantów w diecie wpływa w jakiś sposób na stopień uszkodzenia wątroby. Dobrym wyznacznikiem stopnia uszkodzenia jest włóknienie – niszczona wątroba zaczyna zarastać tkanką łączną, co zwykle dobrze widać w biopsji wątroby, ale można też szacować na podstawie obrazu ultrasonograficznego.

Przebadano przeszło 700 osób. Jako antyoksydanty wybrano witaminę C i E (trudno byłoby ocenić działanie wszelkich możliwych substancji o działaniu antyoksydacyjnym). Jednak już te dwie witaminy dały niezły wgląd w znaczenie diety dla zdrowia wątroby. Osoby spożywające w diecie najwięcej witaminy C miały o ok. 35% mniejsze szanse na zapalenie wątroby związane z jej otłuszczeniem, w przypadku witaminy E zależność ta była jeszcze silniejsza (ryzyko mniejsze o połowę!). Jeśli nawet okazało się, że ktoś ma stłuszczenie wątroby, to duże ilości obu tych witamin w diecie statystycznie wiązały się ze zmianami łagodniejszymi, niż jeśli ktoś spożywał mało witaminy C i E.

To kolejne badanie pozwalające wnioskować o ich działaniu hepatoprotekcyjnym, czyli ochronie wątroby przez witaminę C i D, i najprawdopodobniej – produktów bogatych w te dwie witaminy.

Na podstawie

Dig Liver Dis. 2019 Jul 4. Dietary vitamin E and C intake is inversely associated with the severity of nonalcoholic fatty liver disease. Ivancovsky-Wajcman D, Fliss-Isakov N, Salomone F, Webb M, Shibolet O, Kariv R, Zelber-Sagi S.