Hipoteza o silnych związkach między bakteryjną florą jelitową a układem immunologicznym rodzi wielkie nadzieje, które potrafią zostać w spektakularny sposób spełnione – specjaliści żywienia z uniwersytetu medycznego w Isfahanie (Iran) opisali historię kobiety, u której po suplementacji synbiotyku znacznie osłabły objawy poważnej choroby oczu. 

Kobieta miała 49 lat i cierpiała na chorobę Behçeta. Jest to autoimmunologiczne zapalenie licznych naczyń różnego kalibru, objawiające się bolesnymi, nawracającymi owrzodzeniami jamy ustnej (afty), błon śluzowych genitaliów, zmianami zapalnymi w oku, zmianami skórnymi (w tym dość charakterystycznym ich powstawaniem po niewielkich urazach – tzw. patergia), może też dojść do zajęcia stawów i układu nerwowego.

Dość często u osób z różnymi chorobami reumatycznymi, nie tylko chorobą Behçeta, dochodzi do zmian zapalnych w oku i nie inaczej było w tym przypadku. Kobieta cierpiała na nawracające zapalenie przedniego odcinka błony naczyniowej oka i obok patergii były to jedyne objawy – ale okulista uznał, że najprawdopodobniej wkrótce choroba się rozwinie i pojawią inne symptomy, dlatego skierował chorą do kliniki reumatologicznej. Tu wykonano badania laboratoryjne, które wydawały się potwierdzać rozpoznanie i rozpoczęto podawanie  leków immunosupresyjnych. Ich skuteczność była jednak daleka od oczekiwanej.

Wtedy dietetyk polecił pacjentce regulację flory jelitowej. Są doniesienia w prasie naukowej, iż w chorobie Behçeta dość często mamy do czynienia z dysbiozą, czyli zaburzeniem składu mikrobiomu, stąd pomysł jej regulacji w ramach próby pomocy w chorobie. Otrzymała preparat zawierający siedem szczepów bakterii z rodzaju Lactobacillus, Streptococcus i Bifidobacterium w połączeniu z fruktooligosacharydami do przyjmowania dwa razy dziennie. Takie połączenie probiotyku (bakterii) z substancjami wspierającymi ich rozwój to właśnie tytułowy synbiotyk.

Pierwsze efekty zaobserwowano już po miesiącu: rzadsze napady zapaleń tęczówki i mniejsze zapotrzebowanie na krople do oczu ze sterydami. Po 7 miesiącach napady ustąpiły, w badaniach biochemicznych stwierdzono redukcję markerów zapalnych.

Mimo tak spektaktularnych wyników, autorzy opisu ostrożnie interpretują działanie synbiotyków. Fakt, że w pracach naukowych dostępne są opisy wygaszania zapaleń gałki ocznej po ich podaniu, jednak nie wszyscy naukowcy obserwowali podobną dysbiozę w chorobie reumatycznej, nie zawsze też interwencja w postaci probiotyków okazywała się korzystna. Jak widać, wciąż więcej nie wiemy, niż wiemy, jednak relacja między florą jelitową a aktywacją układu odpornościowego wydaje się nieść ogromny potencjał w poszukiwaniach leku na wiele ciężkich chorób, i takie przypadki jak opisany rozbudzają wielkie nadzieje.

Na podstawie

Am J Case Rep. 2019 Apr 19;20:548-550. Synbiotic Supplementation May Relieve Anterior Uveitis, an Ocular Manifestation in Behcet’s Syndrome. Askari G, Moravejolahkami AR.