Specjaliści medycyny chińskiej sięgnęli po zachodnie metody naukowe i wykazali, że tradycyjny specyfik – Danggui Buxue Tang, ma właściwości neuroprotekcyjne. Podobny wpływ ma też cytryniec chiński, również od wieluset lat stosowany leczniczo na Dalekim Wschodzie. 

Danggui Buxue Tang ma dwa składniki: korzenia dzięgiela chińskiego (dong quai) oraz korzenia traganka błoniastego. Zgodnie z teorią chińskiej medycyny objawy demencji są powiązane z niedokrwistością (anemią), a zioła te są od kilkuset lat wykorzystywane w leczeniu tego stanu. W ślad za tym powiązaniem poszły badania, które wskazują, że dzięgiel chiński i traganek zapobiegają śmierci komórek nerwowych. Nowy eksperyment in vitro wskazuje, jakie mechanizmy zioła te uruchamiają w neuronach poddanych działaniu amyloidu beta – białka, którego nagromadzenie w mózgu uważa się za bezpośrednią przyczynę choroby Alzheimera [1].

Eksperyment polegał na poddaniu komórek nerwowych działaniu beta-amyloidu, co powodowało ich śmierć, i obserwacji, jak na dynamikę tego procesu wpłynie dodatek wywaru z Danggui Buxue Tang. Jak podają autorzy, zioła „dramatycznie” zmniejszyły odsetek umierających komórek, nawet o 80%. Neurony, które były poddane działaniu dzięgiela i traganka, nie wchodziły w apoptozę po kontakcie z amyloidem beta, m.in. dzięki braku aktywacji kaspaz – enzymów inicjujących programowaną śmierć komórek.

Autorzy zastanawiają się nad tym, które związki zawarte w Danggui Buxue Tang mogą odpowiadać za ochronę komórek nerwowych przez śmiercią i podejrzenia kierują w stronę flawonoidów, które stosunkowo łatwo penetrują barierę krew-mózg i których oba zioła zawierają dość sporo (a dodatkowo najważniejsze, czyli kalikozyna i formononetyna mają właściwości fitoestrogenów). Oba wspomniane flawonoidy mają zresztą udowodnione działanie na tkankę nerwową, indukują bowiem czynniki wzrostowe, które regulują rozwój i metabolizm neuronów.

W podsumowaniu autorzy stwierdzają, że badane przez nich zioła mają potencjał w ochronie mózgu przed stresem czy toksynami w rodzaju amyloidu, jednak zwracają uwagę na konieczność potwierdzenia wyników in vitro w badaniach in vivo.

Druga niedawno opublikowana praca dotyka podobnego działania cytryńca chińskiego i została przygotowana przez naukowców Uniwersytetu Kangwon (Korea Płd) [2]. W tym przypadku za ochronę komórek nerwowych odpowiadają lignany oraz schisandryna, schizanteryna i szereg gomizyn. Także w tym przypadku znakomita większość przeprowadzonych badań opisuje działanie neuroprotekcyjne cytryńca chińskiego u zwierząt i w hodowlach komórkowych, i mimo wieków tradycji, nie przeprowadzono badań klinicznych z udziałem ludzi z chorobami neurodegeneracyjnymi.

Obie prace całkiem trafnie ukazują miejsce, w którym dziś znajduje się fitoterapia z użyciem tradycyjnych ziół we współczesnej medycynie – w wielu przypadkach dopiero zaczynamy odkrywać ich działanie i weryfikować kilkusetletnie obserwacje…

Na podstawie

  1. BMC Complement Altern Med. 2019 Jan 8;19(1):9. Danggui Buxue Tang, an ancient Chinese herbal decoction, protects β-amyloid-induced cell death in cultured cortical neurons. Gong G, Qi B, Liang YT, Dong TTX, Wang HY, Tsim KWK, Zheng Y.
  2. Biomed Pharmacother. 2018 Jan;97:958-968. An overview of neuroprotective and cognitive enhancement properties of lignans from Schisandra chinensis. Sowndhararajan K, Deepa P, Kim M, Park SJ, Kim S.