Rehabilitanci z Centralnego Szpitala w Cangzhou (Chiny) przeprowadzili badanie, którego wyniki wskazują, że wykorzystanie witaminy C przyspiesza zdrowienie po udarze. 

Autorzy wybrali do badania 120 pacjentów po udarze, u których stwierdzono dysfagię, czyli stanem spowodowanym niedokrwieniem ośrodków zawiadujących czynnością gardła i krtani, który objawia się m.in. zaburzeniami przełykania, krztuszeniem, bólem podczas przełykania, odruchami wymiotnymi, problemami z wokalizacją, może nawet – w wyniku aspiracji kęsu pokarmowego do płuc – zagrażać życiu (wskutek uduszenia lub rozwoju zapalenia płuc). 

W leczeniu dysfagii poudarowej coraz większą rolę w ostatnich latach odgrywa regularny trening mięśni gardła, znaczenie zyskuje więc specjalistyczna rehabilitacja. Podawanie witaminy C (substancji o odczynie kwaśnym) może usprawniać wydzielanie śliny, co powinno przyczyniać się do ułatwienia przełykania. 

Autorzy badania podzielili rehabilitowanych pacjentów na dwie grupy, z których obie poddawano złożonemu treningowi przełykania, ale w jednej stosowano miejscowo, na błonę śluzową jamy ustnej, sproszkowaną witaminę w celu stymulacji wydzielania śliny, w dawce dziennej 200 mg, w drugiej stosowano wyłącznie zabiegi rehabilitacyjne. 

Analiza zbieranych danych wskazała, że w grupie witaminy C odnotowano liczne pozytywne zmiany w stosunku do grupy testowej, przekraczające zresztą te oczekiwane w kontekście efektów rehabilitacji:

  • osoby otrzymujące witaminę C miały istotnie lepsze wyniki testów oceniających sprawność odruchu przełykania (w tym badania wideofluoroskopowego, pozwalającego w czasie rzeczywistem „podglądać” pracę gardła);
  • w grupie tej stwierdzono lepsze parametry stanu odżywienia (stężenie hemoglobiny, albuminy, białka we krwi);
  • a także większe ilości przeciwciał klas A, M i G. 

To wszystko jak najbardziej może być efektem poprawy zdolności przełykania – dzięki niej ograniczamy problemy z dostarczaniem składników odżywczych, a to przekłada się na parametry biochemiczne i immunologiczne. Nie trzeba chyba dodawać, że w przypadku osób po udarze prawidłowy stan odżywienia (i zapobieganie niedożywieniu powstającemu w wyniku wielu niesprawności) jest jednym z kamieni milowych na drodze powrotu do zdrowia. 

Zdaniem autorów stymulacja wytwarzania śliny za pomocą witaminy C powinna być szeroko wykorzystywana w rehabilitacji osób po udarze cierpiących na zaburzenia przełykania. 

Na podstawie

Wang J, Chang E, Jiang Y. Effects of vitamin C stimulation on rehabilitation of dysphagia after stroke: a randomized trial. Eur J Phys Rehabil Med. 2022 Aug;58(4):558-564. doi: 10.23736/S1973-9087.22.07337-3. Epub 2022 Apr 1. PMID: 35362717.