Francuscy naukowcy zwracają uwagę na potencjał wykorzystania olejków eterycznych do zwalczania wszawicy – jako bezpiecznej alternatywy dla produktów syntetycznych. Przy okazji też omawiają wpływ olejków eterycznych na inne uciążliwe owady. 

Przegląd badań, naukowych, jakiego dokonali, objął następujące olejki eteryczne:

  • olejek lawendowy – był w dawnych czasach stosowany do leczenia wszawicy i osiągał nawet 80% skuteczności w laboratorium; jest też używany jako repelent na komary i zwalcza roztocza kurzu domowego;
  • olejek miętowy – jest aktywny wobec wszy, kleszczy i komarów (używany jako repelent) oraz roztoczy kurzu domowego;
  • olejek eukaliptusowy – wobec wszy najbardziej skuteczny jest ten uzyskiwany z eukaliptusa właściwego (gałkowego), choć inne gatunki również wykazują taką aktywność; jest też stosowany jako repelent;
  • olejek z drzewa herbacianego – potencjalnie skuteczny wobec wszy z uwagi na zawartość związków terpenowych;
  • olejek cynamonowy – jest aktywny wobec wszy, komarów widliszków i moli kuchennych;
  • olejek z werbeny – obok wszy jest aktywny wobec komarów tropikalnych czy leishmanii (te ostatnie to akurat pasożyty, pierwotniaki roznoszone przez muchówki);
  • inne olejki: anyżkowy, goździkowy, aksamitkowy, z pieprzu peruwiańskiego, jałowca, oregano, szałwiowy, tymiankowy, rozmarynowy, wianecznikowy, kardamonowy, a także uzyskiwane z bardziej egzotycznych roślin (wawrzynowatych lub mirtowatych).

Należy zauważyć, że omawiana praca zbiera dane o aktywności głównie natury laboratoryjnej. Czymś zupełnie innym jest ewentualna aplikacja na skórę głowy – tu dla skuteczności będzie się liczyło stężenie olejku eterycznego (dla każdego trzeba by przeprowadzić osobne badanie kliniczne, aby ustalić optymalną dawkę, a wysmarowanie głowy wymaga dość sporej ilości produktu), ponadto działania niepożądane (olejki eteryczne są substancjami silnie działającymi i jako takie mogą powodować, zwłaszcza w zbyt dużym stężeniu, podrażnienia skóry lub inne efekty uboczne). Każdy olejek eteryczny wymaga w związku z tym indywidualnej oceny i zwłaszcza zapoznania się z wytycznymi producenta co do jego stosowania. Stężenia używane w ramach badań eksperymentalnych często wynoszą <1%, czasem 5%, natomiast w produktach antywszawiczych dochodzą do 10% (im jednak wyższe stężenie, tym większe ryzyko, że pojawią się skutki uboczne).

Na podstawie

Planta Med. 2020 Jun;86(9):619-630. Essential Oils as a Potential Treatment Option for Pediculosis. Kerdalidec Candy et al.