Napady zawrotów głowy, zwłaszcza pojawiające się nagle, przy ruchach głowy lub zmianach pozycji ciała, mogą wiązać się z zaburzeniami metabolizmu wapnia i reagować na suplementację witaminy D. 

Te tzw. łagodne napadowe położeniowe zawroty głowy biorą się z przemieszczenia niewielkich „kamyczków” (otolitów) w uchu wewnętrznym. Mózg używa ich do określania pozycji ciała, ale muszą znajdować się w konkretnym miejscu. Jeśli trafią do kanałów półkolistych, jest to sytuacja, której mózg nie potrafi zinterpretować, dochodzi do zaburzenia sygnałów płynących z ucha wewnętrznego: pojawiają się zawroty głowy, nudności, wymioty, czasami problemy z widzeniem (z powodu oczopląsu) albo nawet omdlenie. 

Po rozpoznaniu przyczyny zawrotów głowy neurolog przeprowadza serię manewrów głową pacjenta, dzięki którym przemieszczają się otolity w uchu wewnętrznym i mają szansę trafić na swoje miejsce. Jeśli się uda, następuje natychmiastowa ulga. Problem w tym, że napady zawrotów głowy mogą nawracać. Co wtedy? Trudno za każdym razem jeździć na SOR…

Naukowcy od pewnego czasu podejrzewali, że w przemieszczaniu otolitów może brać udział zaburzona gospodarka wapniowa. Badania obserwacyjne wskazywały, że nawroty tego rodzaju zawrotów głowy częściej występują u osób z niedoborem witaminy D lub obniżoną gęstością kości. Koreańscy naukowcy sprawdzili więc skuteczność suplementacji witaminy D (800 j.) i wapnia (1 g) w randomizowanym badaniu z grupą kontrolną (ale bez podawania placebo), z udziałem przeszło 1000 chorych (suplementację stosowano u osób ze stężeniem witaminy D <20 ng/ml). Przez rok co miesiąc kontaktowano się telefonicznie, pytając o zawroty głowy. 

Badanie przyniosło oczekiwane wyniki: suplementacja zmniejszyła częstość zawrotów głowy o jedną czwartą. Z im niższego stężenia witaminy D startował pacjent, tym większa była redukcja napadów (wśród tych z najniższym – nawet o połowę). 

To kolejny argument za suplementacją witaminy D. Pozostaje jeszcze ustalić, jaki powinien być optymalny poziom, do którego należy dążyć, i czy u osób z mniejszymi niedoborami suplementacja też da rezultaty pod postacią rzadszych napadów łagodnych położeniowych zawrotów głowy. 

Na podstawie

Prevention of benign paroxysmal positional vertigo with vitamin D supplementation. A randomized trial. Seong-Hae Jeong. Neurology. 2020 Sep 1;95(9):e1117-e1125.