O funkcjach poznawczych mówi się zwykle w kontekście demencji. Tymczasem wiele starszych osób cierpi na łagodne zaburzenia poznawcze – uwaga, koncentracja, pamięć, kojarzenie czy zdolność wypowiedzenia tego, co się ma na myśli, często szwankują. Na nasilenie tych zaburzeń wpływają witaminy, głównie grupy B. 

Koreańscy naukowcy przeanalizowali przeprowadzone dotychczas badania oceniające wpływ witamin z grupy B, a także witamin A, C, D i E na funkcje poznawcze osób po 40 r.ż. – z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi, ale bez otępienia (zaburzenia te, jak się uważa, zwiększają ryzyko demencji, ale nie gwarantują jej u wszystkich – demencja wciąż jest chorobą wybitnie tajemniczą). Dla większej precyzji autorzy skupili się wyłącznie na tych badaniach, w których podawano „czyste” witaminy, tj. bez żadnych dodatków (nawet substancji mineralnych). Prac takich znaleziono blisko 40, z łącznym udziałem kilku tysięcy osób.

Z analizy wynika, że:

  • witaminy z grupy B (głównie kwas foliowy, witaminy B6 i B12) już po 3 miesiącach powodują ogólną poprawę funkcji poznawczych, w tym zwłaszcza pamięci krótkotrwałej, przy czym największe efekty obserwuje się głównie przez pierwszy rok trwania suplementacji 
  • możliwe, że w cukrzycy jest upośledzone wykorzystywanie witaminy B1, co przekłada się na mniejszą skuteczność suplementacji tiaminy w tej chorobie
  • w demencji jest najprawdopodobniej za późno, by liczyć na poprawę pod wpływem suplementacji witamin z grupy B – stopień uszkodzeń w mózgu jest zbyt wysoki (przy czym mowa jest oczywiście o właściwie rozpoznanej demencji, w rzadkich przypadkach bowiem może ją doskonale imitować niedobór witaminy B12)
  • możliwe, że do pewnego stopnia ochronnie działa (tj. hamuje upośledzenie funkcji poznawczych) wieloletnia suplementacja beta-karotenu lub witaminy C.

Smaczku omawianej pracy dodaje fakt, że korzystne efekty stosowania witamin z grupy B stwierdzono tu nawet u osób bez niedoborów tych witamin – ale interpretacja i konsekwencje tego zjawiska to temat na dyskusję na długie zimowe wieczory…

Na podstawie

Nutrients. 2020 Apr 22;12(4). Efficacy of Vitamins on Cognitive Function of Non-Demented People: A Systematic Review and Meta-Analysis. Suh SW, Kim HS, Han JH, Bae JB, Oh DJ, Han JW, Kim KW.