Trzy nutraceutyki o działaniu na układ odpornościowy – probiotyk zawierający szczepy Lactobacillus, colostrum oraz arabinogalaktan z modrzewia – wykorzystali naukowcy z Bułgarii, aby pomóc pacjentom z zespołem jelita drażliwego. 

Ideą stojącą za połączeniem tych nutraceutyków jest wykorzystanie potencjalnej synergii ich działania. Probiotyki mogą wygaszać nieprawidłowe reakcje immunologiczne, natomiast arabinogalaktan modrzewiowy jest prebiotykiem metabolizowanym przez bakterie jelitowe do biologicznie czynnych związków z grupy krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych, mających liczne korzystne działania na wiele narządów, jak również wpływa bezpośrednio na czynność komórek układu odpornościowego.

W zespole jelita drażliwego dochodzi do zaburzeń motoryki przewodu pokarmowego, co może mieć związek z nieprawidlowym składem bakterii w jelitach (sugeruje to stosunkowo częstsze pojawianie się choroby po infekcji lub po leczeniu antybiotykami), zaburzeniami przewodnictwa nerwowego (miejscowego, w obrębie nerwów oplatających jelito, lub centralnego, tj. komunikacji na osi jeita-mózg), u chorych obserwuje się też tlący sie mikrostan zapalny w obrębie jelit. Podawanie probiotyków wraz z substancjami wpływającymi „uspokajająco” na układ odpornościowy wydaje się więc w tej chorobie rozsądną opcją.

W badaniu uczestniczyło 20 chorych i 20 osób zdrowych stanowiących grupę kontrolną. Przez 3 tygodnie przyjmowali wspomniane nutraceutyki, nie wolno natomiast było stosować antybiotyków, innych probiotyków, ani substancji, które mogłyby wpływać na perystaltykę (np. leków przeczyszczających lub zapierających). Zakazane były też jogurty i kefiry, jako alternatywny sposób dostarczania probiotyków. Uczestnicy prowadzili dzienniczki, w których zapisywali objawy.

Po 3 tygodniach stwierdzono, że:

  • u 3/4 chorych doszło do poprawy klinicznej, przy czym u 1/4 – do całkowitego ustąpienia objawów;
  • po suplementacji w obu grupach doszło do zmian profilu cytokin, z prozapalnego w stronę przeciwzaalnego (cytokiny to białka, którymi porozumiewają się komórki odpornościowe – część z tych białek wzmaga zapalenie, część je wygasza);
  • u chorych wzrósł odsetek aktywnych komórek NK, już i tak znacznie wyższy niż u zdrowych od samego początku badania; jako że komórki te odpowiadają za zwalczanie nowotworów i komórek zakażonych wirusami, sugeruje to ich udział (i być może jakichś wirusów lub innych patogenów) w rozwoju zespołu jelita drażliwego. 

Ogólny wniosek jest taki, że połączenie trzech nutraceutyków: bakterii z rodzaju Lactobacillus, arabinogalaktanu i colostrum zaowocowało przywróceniem stanu tolerancji immunologicznej w obrębie jelit – co oznacza, że układ odpornościowy stał się mniej skłonny do wojowniczych reakcji w odpowiedzi na treść pokarmową i docierające z nią antygeny oraz na bakterie i wytwarzane przez nie związki. Ten stan tolerancji immunologicznej może zaś mieć związek z ustępowaniem objawów zespołu jelita drażliwego, jest to bowiem stan fizjologiczny, niezbędny dla zdrowia. 

Na podstawie

Nutrients. 2020 Jun 7;12(6). Lactobacilli Supplemented with Larch Arabinogalactan and Colostrum Stimulates an Immune Response towards Peripheral NK Activation and Gut Tolerance. Velikova T et al.