Witamina C, otyłość i brak energii w układzie nerwowym

Chroniczny brak energii u otyłych osób może być powiązany z zaburzeniami wchłaniania glukozy przez mózg lub obniżoną wydajnością jej spalania w mitochondriach komórek nerwowych – podają naukowcy z Centrum Badań nad Mózgiem, Zachowaniem i Metabolizmem z Uniwersytetu w Lubece (Niemcy). W tych procesach istotny udział może brać witamina C. 

Autorzy postanowili sprawdzić, dlaczego w otyłości dochodzi do niedoboru energii w mózgu mimo nadmiaru spożywanych kalorii. Uznali za możliwe, że zjawiskiem odpowiedzialnym są zaburzenia metabolizmu glukozy. Wtedy mimo dostarczania dużych ilości kalorii w diecie poziom zmagazynowanej energii w tkance nerwowej mógłby faktycznie być niewystarczający.

W badaniu brały udział osoby z prawidłową masą ciała i osoby otyłe. Istotą eksperymentu było wstrzyknięcie dożylne glukozy w takiej ilości, aby uzyskać stężenie we krwi 7 a potem 10 mmol/l (co odzwierciedla zmiany glikemii następujące podczas posiłku i po posiłku). Naukowcy monitorowali za pomocą spektroskopii rezonansu magnetycznego towarzyszące zmianom glikemii zmiany stężenia ATP i fosfokreatyny w mózgu. Z uwagi na to, że witamina C jest kluczowa dla optymalnego metabolizmu energetycznego neuronów, sprawdzano również jej stężenia we krwi.

U osób z prawidłową masą ciała już przy stężeniu 7 mmol/l następował w mózgu wzrost ilości związków gromadzących energię. Nie było tego natomiast u osób otyłych. Dopiero przy jeszcze większym wzroście stężenia glukozy, tj. do 10 mmol/l, dochodziło do umiarkowanego wzrostu syntezy ATP i fosfokreatyny. Co więcej, ilość energii gromadzonej w tkance nerwowej korelowała ze stężeniem witaminy C przy glikemii rzędu 7 mmol/l.

Obserwacje te mogą po części wyjaśniać, skąd się bierze nadmierna waga – gdy glukoza napływająca po posiłku nie jest wykorzystywana przez mózg do produkcji energii, np. z powodu zaburzenia jej transportu przez barierę krew-mózg, nie powstaje uczucie sytości (trzeba na nie dłużej czekać, po zwiększeniu objętości posiłku). A to już prosta droga do otyłości. Pytanie, jaki z tym ma związek witamina C, wymaga dalszych badań.

Źródło

Metabolism. 2018 Mar 6. Impaired brain energy gain upon a glucose load in obesity.
Wardzinski EK, Kistenmacher A, Melchert UH, Jauch-Chara K, Oltmanns KM.